ʻIke i nā pilikia olakino
Ke kiʻi koke ʻana i ke kōkua lapaʻau no kekahi mea e loaʻa ana i ka ulia pōpilikia hiki ke mālama i ko lākou ola. Hōʻike kēia ʻatikala i nā hōʻailona hōʻailona o kahi pilikia olakino a pehea e hoʻomākaukau ai.
Wahi a ke Kulanui ʻAmelika o nā Kauka Lapaʻau, eia nā hōʻailona hōʻailona o kahi ulia pōpilikia:
- Kahe ʻana ʻaʻole e kū
- Nā pilikia hanu (paʻakikī ka hanu ʻana, ka liʻiliʻi o ka hanu)
- Hoʻololi i ke kūlana noʻonoʻo (e like me ka hana maʻamau ʻole, huikau, hoʻāla paʻakikī)
- ʻEha ʻeha
- Kāpena
- E hoʻomake ana a e luaʻi ana paha i ke koko
- Falu ʻana a i ʻole lilo o ka ʻike
- Manaʻo o ka pepehi kanaka a pepehi kanaka paha
- ʻO ka hōʻeha poʻo poʻo a iwi kuamoʻo paha
- ʻO ka luaʻi kūpilikiʻi koʻikoʻi a hoʻomau ʻole paha
- ʻO ka ʻeha pōpilikia ma muli o kahi ulia kaʻa kaʻa, ʻaʻā a ʻāʻā pū uahi paha, kokoke i ka pohō, ʻeha hohonu a nui paha, a i ʻole nā ʻeha ʻē aʻe
- Ka hōʻeha, ʻehaʻeha loa ma nā wahi āpau o ke kino
- Holo paupauaho, nāwaliwali, a i ʻole hoʻololi i ka hihiʻo
- Ke ale nei i kahi mea make
- ʻEha nui o ka ʻōpū a i ʻole kaomi
E hoʻomākaukau:
- E hoʻoholo i ka wahi a me ke ala wikiwiki loa i kahi ʻoihana pilikia kokoke loa ma mua o ka hanana ʻana.
- E mālama i nā helu kelepona pilikia i kau ʻia i kou home kahi e hiki ai iā ʻoe ke komo maʻalahi iā lākou. E hoʻokomo pū i nā helu i kāu kelepona paʻalima. Pono nā kānaka āpau i kou ʻohana, me nā keiki, e ʻike i ka wā a pehea e kāhea ai i kēia mau helu. Pili kēia mau helu: keʻena ahi, keʻena mākaʻi, kikowaena mālama lāʻau make, kikowaena ambulance, nā helu kelepona o kāu kauka, nā helu pili o nā hoanoho a i ʻole nā hoaaloha a ʻohana paha, a me nā helu kelepona hana.
- E ʻike ma kahi o nā haukapila e hana ai kāu kauka a, inā kūpono, e hele ma laila i kahi pilikia.
- Lawe i kahi hōʻailona hōʻailona lapaʻau inā he maʻi maʻi kou a i ʻole e nānā i hoʻokahi ma luna o ke kanaka i loaʻa kekahi o nā ʻōuli i ʻōlelo ʻia.
- E kiʻi i kahi ʻōnaehana pane kūpilikiʻi pilikino inā he ʻelemakule kou makua, keu hoʻi inā ʻoe e noho hoʻokahi.
He aha e hana ai inā makemake kekahi i kekahi:
- Noho mālie, a kāhea i kāu helu pilikia kūloko (e like me 911).
- E hoʻomaka i ka CPR (resuscitation cardiopulmonary) a i ʻole ka hanu hoʻopakele, inā pono a inā ʻike ʻoe i ke ʻano kūpono.
- E hoʻokau i kahi semiconscious a i ʻole unconscious kanaka i ke kūlana hoʻōla a hiki i ka hōʻea ʻana o ka ambulance. Mai neʻe i ke kanaka, akā inā ua hele a ʻeha paha ka ʻāʻī.
I ka hōʻea ʻana i kahi keʻena pilikia, e loiloi koke ʻia ke kanaka. E mālama mua ʻia nā kūlana hoʻoweliweli i ke ola a i ʻole nā lālā. ʻO ka poʻe me nā kūlana ola ʻole a hoʻoweliweli paha i ka lālā e kali paha.
Kāhea i kāu helu EMERGENCY LOKALU (KAHI 911) Inā:
- ʻO ke kūlana o ke kanaka ke hoʻoweliweli nei i ke ola (ʻo kahi laʻana, ke kuʻi nei ka puʻuwai a i ʻole ka hopena maʻi ʻino nui.
- Hiki i ke kūlana o ke kanaka ke lilo i mea hoʻoweliweli i ke ala i ka haukapila
- Hiki i ka neʻe ʻana i ke kanaka ke hōʻeha hou aʻe (e laʻa me kahi ʻeha o ka ʻāʻī a i ʻole kahi kaʻa kaʻa kaʻa)
- Pono ke kanaka i nā mākau a i ʻole nā pono o nā paramedics
- Hiki i nā kūlana kalaiwa a mamao paha ke hoʻolohi i ka lawe ʻana i ke kanaka i ka haukapila
Nā pilikia olakino - pehea e ʻike ai iā lākou
- Ke kū nei ke kahe ʻana me ke kaomi pololei
- Ke kū nei i ke kahe ʻana me ka hoʻokūkū
- Ke kū nei ke kahe ʻana me ke kaomi a me ka hau
- Pulse ʻāʻī
Pūnaewele Kauka ʻAmelika Hui Pū ʻIa ʻAmelika. He pilikia paha kēia? www.emergencycareforyou.org/Emergency-101/Is-it-an-Emergency#sm.000148ctb7hzjdgerj01cg5sadhih. Loaʻa iā Pepeluali 14, 2019.
ʻO Blackwell TH. Nā lawelawe lapaʻau kūikawā: ka nānā ākea a me ka lawe ʻāina. I: Nā paia RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, nā ʻaoʻao. ʻO Rosen's Emergency Medicine: Nā Manaʻo Manaʻo a me ka hana lapaʻau. 9th ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2018: chap 190.