Kanikau
ʻO ke kanikau kahi hopena i kahi pohō nui o kekahi a i ʻole kekahi mea. ʻO ka manawa pinepine ʻole ia he ʻano hauʻoli ʻole a ʻeha hoʻi.
E hoʻomaka paha ke kanikau i ka make ʻana o kahi mea aloha. Hiki i nā kānaka ke ʻike i ke kaumaha inā loaʻa lākou i ka maʻi ʻaʻohe mea e ola ai, a i ʻole kahi maʻi mau e pili ana i ko lākou ola. ʻO ka hopena o kahi pilina koʻikoʻi ke kumu i ke kaumaha.
Minamina nā kānaka āpau i kā lākou ʻano iho. Akā aia he mau pae maʻamau i ke kaʻina hana o ke kanikau. Hoʻomaka ia me ka hoʻomaopopo ʻana i kahi nalo a hoʻomau a hiki i ka wā e ʻae ai ke kanaka i kēlā nalo.
E ʻokoʻa nā pane a ka poʻe i ke kaumaha, e pili ana i nā kūlana o ka make. ʻO kahi laʻana, inā he maʻi maʻi ko ka mea i make, manaʻo ʻia paha ka make. Ua hele mai paha ka hopena o ka ʻeha o ke kanaka ma ke ʻano he hoʻomaha. Inā he makehewa a he kolohe paha ka make, e ʻoi aku ana ka lōʻihi o ka ʻae ʻia.
ʻO kekahi ala e wehewehe ai i ke kaumaha ma nā pae ʻelima. ʻAʻole paha e hana ʻia kēia mau hopena i kahi hoʻonohonoho kikoʻī, a hiki pū kekahi. ʻAʻole ʻike ka poʻe āpau i kēia mau manaʻo āpau.
- Hōʻole, hoʻomaloka, numbness
- Huhū, hoʻopiʻi ʻana i nā poʻe ʻē aʻe
- Kūkākūkā (e laʻa me, "Inā e ola au i kēia maʻi ʻaʻai, ʻaʻole wau e puhipaka hou.")
- ʻO ke ʻano kaumaha, kaumaha, a uē hoʻi
- ʻAe, ke hele mai i nā huaʻōlelo
Loaʻa paha i nā poʻe e kaumaha nei nā ʻūlū uē, pilikia ka hiamoe ʻana, a me ka nele o ka hana ʻole i ka hana.
E hana ana kāu mea mālama ola i kahi hoʻokolohua kino a nīnau e pili ana i kāu mau hōʻailona, e like me kou hiamoe a me kou makemake. ʻO nā ʻōuli e mau ana no kekahi manawa e alakaʻi i ke kaumaha kaumaha.
Hiki i ka ʻohana a me nā hoaaloha ke hāʻawi i ke kākoʻo naʻau i ka wā o ke kaumaha. I kekahi manawa, hiki i nā mea i waho ke hoʻopili i ke kaʻina hana kūmākena maʻamau, a makemake paha ka poʻe i kōkua mai:
- Kahunapule
- ʻO nā loea olakino noʻonoʻo
- Nā limahana kaiaulu
- Nā pūʻulu kākoʻo
ʻO ka ʻāpana koʻikoʻi o ke kaumaha e mau a 2 mau mahina. E mau ana nā ʻōuli milder no hoʻokahi makahiki a ʻoi paha. Hiki ke kōkua i ka ʻōlelo aʻoaʻo ʻana i ka noʻonoʻo i ke kanaka hiki ʻole ke alo i ka nalo (absent sad reaction), a i ʻole ke kaumaha me ke kaumaha.
Ke hui pū nei i kahi hui kākoʻo kahi e puʻunaue ai nā lālā i nā ʻike a me nā pilikia maʻamau a kōkua i ka hoʻoluhi i ke koʻikoʻi mai ke kaumaha ʻana inā hoʻi ua lilo kāu keiki a kāne paha.
Hoʻokahi paha makahiki a ʻoi paha ka lōʻihi e lanakila ai i nā manaʻo kaumaha o ke kaumaha a ʻae i ka nalo.
Nā pilikia e hopena ʻia ma muli o ke kaumaha mau:
- Hoʻohana lāʻau lāʻau a lāʻau inu paha
- Kaumaha
Kāhea i kāu mea hāʻawi inā:
- ʻAʻole hiki iā ʻoe ke hana me ke kaumaha
- Ke hoʻohana nei ʻoe i nā nui o nā lāʻau a ʻona paha
- Ua kaumaha loa ʻoe
- Loaʻa iā ʻoe kahi kaumaha lōʻihi e hoʻopilikia ai i kou ola i kēlā me kēia lā
- Loaʻa iā ʻoe nā manaʻo suicidal
ʻAʻole pono e pale ʻia ke kanikau no ka mea he pane olakino ia no ka nalo. Ma kahi o, mahalo ʻia ia. Pono nā poʻe e kūmākena nei e kākoʻo iā lākou e kōkua iā lākou ma ke kaʻina hana.
Kanikau; Kanikau aloha; Hoʻoikaika
Pūnaewele ʻAmelika Psychiatric Association. Nā maʻi pili i ka ʻeha a me ka pilikia. I: ʻAhahui Psychiatric ʻAmelika. Nānā Diagnostic a me Statistic o nā maʻi noʻonoʻo. 5th lā. Arlington, VA: Ka Hoʻolaha Psychiatric ʻAmelika. 2013: 265-290.
Powell AD. Kanikau, kanikau, a me nā hoʻoponopono hoʻoponopono. I: Stern TA, Fava M, Wilens TE, Rosenbaum JF, eds. ʻO ka haukapila laulima ʻo Massachusetts General Hospital. ʻElua ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2016: chap 38.
ʻO ka hoʻomāinoino mālama kino a me ka lawelawe ʻana i nā lawelawe olakino noʻonoʻo. Nā ʻōlelo aʻoaʻo no ka poʻe i pakele: pale i ke kaumaha ma hope o kahi pōpilikia a i ʻole hanana hanana traumatic. Hoʻolaha ʻo HHS Nānā SMA-17-5035 (2017). store.samhsa.gov/site/default/files/d7/priv/sma17-5035.pdf. Loaʻa iā Iune 24, 2020.