He aha ka Anosognosia?
Anter
- Nā Kumu
- Nā ʻōuli
- Kānāwai
- Pili i nā kūlana ʻē aʻe
- Lapaʻau
- Pāpaʻa antipsychotic
- Hoʻonā hoʻoikaika hoʻoikaika (MET)
- Kākoʻo no kekahi me ka anosognosia
- ʻO ka nānā aku
Hōʻike Overview
ʻAʻole ʻoluʻolu ka poʻe i ka ʻae ʻana iā lākou iho a i ʻole nā poʻe ʻē aʻe he kūlana ko lākou i loaʻa hou ʻia iā lākou. ʻAʻole kēia he mea maʻamau, a ʻae ka hapanui o ka poʻe i ka hōʻailona.
Akā i kekahi manawa, lōʻihi ka hōʻole ʻana, a ʻaʻole ia he hōʻole wale i ke kumu e hōʻole ai ke kanaka i nā ʻoiaʻiʻo. He kūlana i kapa ʻia ʻo anosognosia. ʻO ke kumu o kēia loosely "nele o ka ʻike a ʻike paha" ma ka Helene.
ʻO Anosognosia kahi hemahema e ʻike i nā ʻoiaʻiʻo o ke kūlana ponoʻī. He hiki ʻole i ke kanaka ke ʻae he kūlana ko lākou e kūlike ana me kā lākou mau hōʻailona a i ʻole kahi hōʻoiaʻike.
Kū kēia ma muli o nā hōʻike koʻikoʻi o kahi hōʻike, a me ka lua a me ke kolu o nā manaʻo lapaʻau e hōʻoia ana i ka pono o kahi kuhi.
ʻO Anosognosia kahi hopena o nā loli i ka lolo. ʻAʻole wale ka paʻakikī a hōʻole maoli paha, kahi ʻano pale a kekahi poʻe e hoʻohana ai ke loaʻa iā lākou kahi hōʻailona paʻakikī e kūpale. ʻO ka ʻoiaʻiʻo, anosognosia ke kikowaena o nā ʻano e like me schizophrenia a i ʻole maʻi maʻi bipolar.
E nānā pono kākou i ke kumu o kēia hōʻailona, pehea e ʻike ai, a me nā mea āu a me kāu poʻe i aloha ai e hana ai e kū ai.
Nā Kumu
Hoʻololi kou ʻike ʻana iā ʻoe iho i kou ola. ʻAkahi nō a male? Hiki paha iā ʻoe ke hōʻoluʻolu i kēia manawa ua hoʻopaʻa ʻoe i nā kaula me kahi mea āu e aloha ai.Pākuʻi hou i kou maka? Pono i kou lolo e noʻonoʻo pono i mea e hoʻomanaʻo ai aia ma laila ke nānā ʻoe i ke aniani.
Pili nui kou ʻupena frontal i kēia hana mau o ka hoʻoponopono hou ʻana i kāu kiʻi ponoʻī. A ʻo kekahi ʻano olakino noʻonoʻo hiki ke hoʻololi i kēia ʻāpana o kou lolo. ʻO kēia ke kumu o ka hoʻoponopono hou ʻana o ka lobe mua i ka manawa.
ʻO ka hopena, lilo paha ʻoe i kou hiki ke lawe i ka ʻike hou a hoʻohou i kou ʻike iā ʻoe iho a i kou olakino holoʻokoʻa.
A ʻoiai ʻaʻole hiki i kou lolo ke kiʻi i ka ʻike hou e pili ana i kāu kūlana, hiki i ʻoe a i ʻole kāu mau mea aloha ke huikau a hoʻohoka paha i kou ʻike ʻole ʻia e lawe i kāu kūlana me ka noʻonoʻo ʻole.
Nā ʻōuli
ʻO ka hōʻailona kaulana loa o ka anosognosia ʻo ia ka ʻike ʻole, ka ʻike, a me ka ʻae ʻana he maʻi olakino kou. Hiki paha kēia inā loaʻa nā hōʻoia nui e hana ai ʻoe.
Eia kekahi mau ala e hoʻomaopopo ai i ka ʻokoʻa ma waena o anosognosia a me ka hōʻole ʻana a i ʻole nā pane ʻē aʻe i nā maʻi.
- ʻAʻole hōʻike nā kānaka āpau me kēia ʻano iā ia i ke ala like. ʻ acknowledgelelo wiwo ʻole paha kekahi i ko lākou manaʻo ʻaʻohe mea hewa iā lākou. Hōʻalo paha nā poʻe ʻē aʻe i ke kamaʻilio e pili ana i ke ʻano no ka mea manaʻo lākou ʻaʻohe mea e manaʻoʻiʻo iā lākou. A huikau paha a huikau paha kekahi poʻe ke kūʻē ka poʻe i ka mea a lākou i manaʻo ai he ʻoiaʻiʻo.
- ʻAʻole kūpaʻa ʻo Anosognosia. Hiki i kekahi ke hoʻomaopopo i ko lākou kūlana a mālama iā ia me nā lāʻau a i ʻole nā kipa a ke kauka. Ua lilo paha lākou i mea hopohopo a hala i kahi manawa a hoʻopoina paha e lawe i nā lāʻau ma hope koke iho no ka mea ʻaʻole hiki iā lākou ke ʻike hou i ko lākou kūlana. Hoʻomaopopo paha kekahi i kekahi mau hōʻailona akā ʻaʻole kekahi. ʻO kahi laʻana, ʻaʻole paha ʻike kekahi me ka hemiplegia i kekahi ʻaoʻao o ko lākou kino nāwaliwali a i ʻole lōlō paha. Akā ʻike mau paha lākou i nā ʻōuli e like me ka paʻakikī e ʻōlelo (aphasia) a i ʻole ka nalo ʻana o ka hihi (hemianopia).
- E nānā pono i nā lawena ma mua a ma hope o ka ʻike olakino noʻonoʻo. Hiki ke ʻokoʻa ka ʻike o kekahi ma mua o ka manawa. Hiki i kēia ke noʻonoʻo iā ʻoe e hoʻāʻo wale nei lākou e nānā ʻole i ko lākou kūlana e pale ai i ko lākou naʻau. Akā he mea nui ka nānā ʻana i ka ʻokoʻa ma waena o ka pilikino o ke kanaka a me nā ʻōuli o ka anosognosia. Ua hōʻike lākou i kēia mau ʻano hana ma mua o kā lākou hōʻoia? Kūpono ʻole lākou i ka hōʻole ʻana i ko lākou ʻano?
Kānāwai
Hiki i kāu kauka ke koi aku iā ʻoe e ʻike i kahi psychiatrist a i ʻole kahi loea olakino noʻonoʻo ʻē aʻe inā ua ʻike ʻia ʻoe a i ʻole kahi mea aloha i kahi maʻi e pili ana i ka anosognosia. Hiki i kahi loea ke nānā i kou olakino noʻonoʻo āpau a me nā ʻōuli e kū aʻe.
Hoʻomaopopo mua kekahi loea i ka anosognosia. ʻOiai nā loli hana liʻiliʻi hiki ke ʻike ʻia e kahi loea.
ʻO kekahi ʻenehana loiloi maʻamau ka hana "LEAP", i hana ʻia e:
- hoʻolohe ʻana i ke kanaka
- empathizing me ke kanaka
- ʻae ʻana me ke kanaka
- hana like ʻana me ke kanaka
Kōkua kēia hana i ka wehe ma waena o ke kauka a me ke kanaka me ka anosognosia. Hāʻawi kēia i ke kanaka e hoʻomohala i kahi ʻike i nā mea pahuhopu o ko lākou kūlana a e hoʻomaopopo hoʻi i ke kākoʻo a me ka ʻike o ka poʻe a puni lākou.
ʻO kekahi mea hana diagnostic i hoʻohana pinepine ʻia ʻo ia ka pālākiō e loiloi i ka ʻike ʻole o ka maʻi noʻonoʻo (SUM-D). Kuhi kēia hoʻokolohua i ka manaʻo o ka "ʻike" ma kahi spectrum e komo pū ana:
- ʻIke. ʻIke paha ke kanaka he kūlana ko lākou? ʻIke paha lākou i nā ʻōuli o ko lākou kūlana? ʻIke paha lākou aia paha nā hopena pilikanaka o ko lākou kūlana?
- Ka hoʻomaopopo ʻana. ʻIke paha ke kanaka pono lākou i ka lapaʻau?
- Kuhi. Manaʻoʻiʻo paha lākou i ka hopena o kā lākou mau hōʻailona mai kahi olakino olakino?
Hiki paha i nā hopena hōʻike SUM-D ke hōʻike i kahi anosognosia o kekahi.
Pili i nā kūlana ʻē aʻe
ʻO nā kūlana maʻamau e pili pū ana me ka anosognosia:
- schizophrenia
- dementia (me Alzheimer)
- bipolar kāna hana
- maʻi kaumaha nui
- hemiplegia
ʻO Anosognosia ka mea nui i schizophrenia. Ma kahi o ka poʻe me schizophrenia i loaʻa kekahi ʻano anosognosia.
Kaulana nui ʻia ʻo Anosognosia i ka hemiplegia. ʻAʻole paha ʻike kekahi me kēia ʻano he paralysis hapa a piha paha lākou ma kekahi ʻaoʻao o ko lākou kino. Heʻoiaʻiʻo kēia ʻoiai hiki iā lākou ke nānā i ka neʻe ʻole o kā lākou mau lālā.
Lapaʻau
Ke ʻimi nei i ka lāʻau lapaʻau mai ke kākāʻōlelo a i ʻole psychiatrist ma hope koke iho o ka ʻike ʻia ʻana o ke kūlana olakino noʻonoʻo hiki ke lilo i mea kōkua nui i kekahi e loaʻa ana ka anosognosia. Hiki i kēia ʻano ke hoʻonāukiuki i kekahi mea i loaʻa ka pilikia pili i ka pilina me kā lākou mau hoaaloha, ʻohana, a i ʻole nā hoa hana a i ʻole nā pilikia olakino no ka mea ʻaʻole lākou i ʻike i ko lākou kūlana.
Hoʻololi paha ka mālama ʻana no anosognosia ma muli o ke kumu. ʻO nā mālama maʻamau e like me kēia:
Pāpaʻa antipsychotic
Hiki i kāu kauka ke koi aku i nā lāʻau i ʻike ʻia e like me antipsychotics e mālama ai i nā ʻōuli o nā ʻano e like me schizophrenia a i ʻole maʻi maʻi bipolar. ʻO kekahi mau laʻana o antipsychotics i hiki ke hoʻohana ʻia:
- chlorpromazine (Thorazine)
- loxapine (Loxitane)
- clozapine (Clozaril)
- aripiprazole (Abilify)
ʻAʻole hana maʻamau nā Antipsychotics i ke ala like no kēlā me kēia kanaka, no laila e kuhikuhi ʻia kāu lāʻau i kau ʻia ma kāu mau ʻōuli, ke olakino holoʻokoʻa, a me ka pane ʻana i ka lāʻau. Hiki paha iā ʻoe ke ʻokoʻa i nā antipsychotics i loko o kou ola ke loli kou hiki ke ʻike a pane paha kou kino i ka lāʻau i ka manawa.
Hoʻonā hoʻoikaika hoʻoikaika (MET)
Hoʻohana ka MET i nā ʻenehana e hoʻonāukiuki i kekahi e hoʻololi paha i ko lākou ʻano ponoʻī e ʻae he kūlana ko lākou a i ʻole e paipai iā lākou e loaʻa ka lāʻau no ko lākou kūlana.
Hoʻokomo pinepine ka MET i ke kōkua ʻana i kekahi e nānā i kā lākou mau ʻōuli, nā ʻano, a me nā pilina ma ke ʻano. Ke alakaʻi pinepine nei kēia i kahi ʻike e kuhikuhi ana nā ʻoiaʻiʻo i ke ola o kahi kūlana.
Kākoʻo no kekahi me ka anosognosia
Eia kekahi mau ʻōlelo aʻoaʻo e kōkua iā ʻoe a me kāu poʻe i aloha ai e kū me ka anosognosia:
- Mai hoʻokolokolo. E hoʻomanaʻo he maʻi olakino kēia, ʻaʻole kūʻē i ka hana a i ʻole nā hana luku ponoʻī.
- E kākoʻo. ʻOi aku paha kekahi mau lā ma mua o kekahi. ʻOiai inā lilo loa kekahi i ko lākou ʻike i ko lākou kūlana, ʻaʻole lākou e hana ma ke kumu. Pono lākou i kāu kākoʻo e hōʻoia i ka loaʻa ʻana o ka lāʻau a noho kūlike me nā wā i koho ʻia a me nā lāʻau.
- Kaha memo. Ke mālama nei i kahi puke moʻolelo kikoʻī o ka mea a ke kanaka e ʻōlelo ai a hana hiki ke kōkua iā ʻoe e hōʻuluʻulu i nā hōʻike o ke ʻano. ʻAʻole hiki i kēia ke kōkua i kekahi e hoʻomaopopo he anosognosia kā lākou akā hāʻawi pū i kāu kauka me kahi kumu no kahi hoʻolālā mālama.
ʻO ka nānā aku
ʻO ke kuanaʻike no nā kūlana e pili ana i ka anosognosia, e like me schizophrenia, kōkua paha ma ka wanaʻao i ka lapaʻau ʻana, akā ʻaʻole naʻe pēlā ka hihia, a ʻaʻohe lāʻau lapaʻau no kēia maʻi.
Hiki i ka behavioral therapy e like me ka MET ʻenehana ke hoʻonui i ka maikaʻi o ke ola me ke kōkua ʻana i ka poʻe me ka anosognosia e nānā i kā lākou mau hōʻailona mai kahi manaʻo manaʻo. Hiki i kēia ke alakaʻi i nā loli i ka ʻike a me ka lawena a hōʻoia iā lākou e ukali i ka hoʻolālā lapaʻau no ko lākou kūlana paʻa.