ʻO ka maʻi ʻeha ʻeha ʻāina

ʻO ka maʻi ʻeha ʻāpana kūpanaha (CRPS) kahi manawa ʻeha (lōʻihi) ʻeha e hiki ai ke hoʻopili i nā wahi o ke kino, akā pili pinepine i ka lima a me ka wāwae.
ʻAʻole maopopo i nā kauka nā kumu o CRPS. I kekahi mau hihia, he mea nui ka ʻōnaehana hopohopo i ka ʻeha. ʻO kekahi kumumanaʻo ʻo CRPS ka mea i hoʻokumu ʻia e ka pane pale pale, i hiki ai i nā ʻōuli ʻōniʻoniʻo o ka ʻulaʻula, ka mehana, a me ka pehu ʻana o ka wahi i hoʻopilikia ʻia.
ʻElua ʻano o ka CRPS:
- ʻO CRPS 1 kahi maʻi nerve lōʻihi (lōʻihi) e kū pinepine i nā lima a me nā wāwae ma hope o kahi hōʻeha liʻiliʻi.
- Hoʻokumu ʻia ka CRPS 2 e kahi ʻeha i ke aʻalolo.
Manaʻo ʻia ʻo CRPS ka hopena o ka hōʻino ʻana i ka ʻōnaehana hopohopo. Hoʻopili kēia i nā aʻalolo e mālama i nā kīʻaha koko a me nā aʻa o ka hou.
ʻAʻole hiki i nā aʻalolo hōʻino ke hiki pono ke kaohi pono i ke kahe o ke koko, ka manaʻo (sensation), a me ka mahana i ka wahi i hoʻopilikia ʻia. Kuhi kēia i nā pilikia i ka:
- Nā kīʻaha koko
- Iwi
- Nā mākala
- Nā koʻo
- ʻIli
Nā kumu kūpono o CRPS:
- Hoʻopilikia pololei i kahi aʻalolo
- ʻO ka hōʻeha a maʻi paha i ka lima a me ka wāwae
I nā hihia maʻamau, hiki i nā maʻi kūlohelohe e like me ka puʻuwai puʻuwai a i ʻole hahau paha ke kumu iā CRPS. Hiki ke ʻike ʻia ke ʻano i kekahi manawa me ka maopopo ʻole o ka ʻeha o ka lālā i hoʻopilikia ʻia.
ʻOi aku ka maʻamau o kēia ʻano i ka poʻe mai 40 a 60 mau makahiki, akā hiki i ka poʻe ʻōpio ke hoʻomohala iā ia.
ʻO ka hōʻailona koʻikoʻi ka ʻeha e:
- Ikaika a wela hoʻi a ʻoi aku ka ikaika ma mua o ka mea i manaʻo ʻia no ke ʻano o ka ʻeha i kū.
- Loaʻa maikaʻi ʻole, ma mua o ka maikaʻi o ka manawa.
- Hoʻomaka ma kahi o ka ʻeha, akā hiki ke pālahalaha i ka lālā holoʻokoʻa, a i ka lima a i ʻole ka wāwae i ka ʻaoʻao ʻē aʻe o ke kino.
I ka hapanui o nā hihia, ʻekolu pae o CRPS. Akā, ʻaʻole pili mau ʻo CRPS i kēia kumu. Hoʻomohala koke kekahi poʻe i nā ʻōuli koʻikoʻi. Noho nā mea ʻē aʻe i ka pae mua.
Kahua 1 (hala 1 a 3 mau mahina):
- Hoʻololi i ka mahana o ka ʻili, ka hoʻololi ʻana ma waena o ka mehana a anuanu hoʻi
- ʻO ka ulu wikiwiki ʻana o nā kui a me ka lauoho
- Nā spasms Muscle a me ka ʻeha pū
- Wela loa, ʻeha ʻeha e worsens me ka pā iki a i ʻole ka makani
- ʻIli e hele lohi a lilo i blotchy, poni, pale, a i ʻulaʻula; lahilahi a hinuhinu; pehu; hou sweaty
Kahua 2 (hala 3 a 6 mau mahina):
- Hoʻololi mau i ka ʻili
- ʻO nā kui kuʻi a haki ʻoi aku ka maʻalahi
- ʻEha e ʻinoʻino ana
- Lohi ka ulu ʻana o ka lauoho
- Pākuʻi nā hono a me nā mākala nāwaliwali
Kahua 3 (hiki ke ʻike ʻia nā hoʻololi i hiki ʻole ke hoʻohuli ʻia)
- ʻO ka neʻe palena ʻia i ka lālā no ka mea ua hoʻopaʻa ʻia nā mākala a me nā uaua (contracture)
- Hoʻowau wale nā mākala
- ʻEha ma ka lālā holoʻokoʻa
Inā ʻeha a lōʻihi paha ka ʻeha a me nā hōʻailona ʻē aʻe, hiki i ka poʻe he nui ke ʻehaʻeha a hopohopo paha.
Hiki ke paʻakikī ka hōʻoia ʻana i ka CRPS, akā he mea nui ka ʻike mua ʻana.
E lawe ka mea mālama ola i ka mōʻaukala olakino a hana i kahi nānā kino. Hiki i nā hoʻokolohua ʻē aʻe ke:
- Hōʻike e hōʻike i nā loli o ka mahana a me ka nele o ka lako o ke koko i ka lālā i hoʻopili ʻia (thermography)
- Nānā iwi
- Nā haʻawina conduction nerve a me ka electromyography (hana mau ʻia)
- Nā kukuna X
- Ke hoʻāʻo ʻana o ke aʻalolo Autonomic (ana i ka sweating a me ke koko
ʻAʻohe mea ola no CRPS, akā hiki ke hoʻolohi i ka maʻi. ʻO ka nānā nui ka hoʻomaha ʻana i nā ʻōuli a me ke kōkua ʻana i ka poʻe me kēia maʻi e ola e like me ke ola maʻamau i hiki.
Pono e hoʻomaka i ke olakino a me ka ʻoihana hana i ka wā hiki. Ke hoʻomaka nei i kahi papahana hoʻoikaika kino a me ke aʻo ʻana e mālama i nā hono a me nā mākala e neʻe paha e pale i ka maʻi mai ka ʻino. Hiki iā ia ke kōkua iā ʻoe e hana i nā hana o kēlā me kēia lā.
Hiki ke hoʻohana ʻia nā lāʻau, e laʻa me nā lāʻau ʻeha, corticosteroids, kekahi mau lāʻau kaomi koko, nā lāʻau pohō iwi a me nā antidepressants.
ʻO kekahi ʻano o ke kamaʻilio kamaʻilio ʻana, e like me ka conductive behavioral therapy a i ʻole psychotherapy, hiki ke kōkua i ke aʻo ʻana i nā mākau e pono ai ke ola me ka ʻeha mau loa (mau).
Nā hana ʻoki lāʻau a i ʻole invasive paha e hoʻāʻo ʻia:
- ʻO ka lāʻau lapaʻau i hōʻeha ʻia e hoʻopili ai i nā ʻalolo i hoʻopili ʻia a i ʻole nā ʻehaʻeha a puni ke kolamu o ka iwi (block nerve).
- ʻO ka pauma ʻeha o loko e hāʻawi pololei i nā lāʻau i ka iwi kuamoʻo (poma lāʻau intrathecal).
- Spinal cord stimulator, e pili ana i ke kau ʻana i nā electrodes (nā alakaʻi uila) ma ka ʻaoʻao o ka iwi kuamoʻo. Hoʻohana ʻia kahi uila uila haʻahaʻa e hana i kahi leʻaleʻa a i ʻole tingling sensation i ka ʻehaʻeha ke ala maikaʻi loa e hōʻemi i ka ʻeha i kekahi poʻe.
- ʻO ke ʻoki e ʻoki ai i nā aʻalolo e luku ai i ka ʻeha (sympathectomy ʻoki kino), akā maopopo ʻole i ka nui o ka poʻe e kōkua ana. Hiki paha iā ia ke hōʻino i nā ʻōuli i kekahi poʻe.
ʻOi aku ka maikaʻi o ka nānā aku me kahi hōʻailona mua. Inā kuhi ke kauka i ke kūlana i ka pae mua, i kekahi manawa e nalo nā hōʻailona o ka maʻi (remission) a hiki ke neʻe maʻamau.
Inā ʻaʻole e hōʻike koke ʻia ke ʻano, hoʻololi paha ka iwi a me nā mākala a ʻaʻole hoʻi e hoʻi hou.
I kekahi poʻe, hele aku nā ʻōuli ma kā lākou iho iho. I nā poʻe ʻē aʻe, ʻoiai me ka lapaʻau e hoʻomau ka ʻeha a ʻo ke kumu ke kumu o ka hōʻino ʻana, nā loli hiki ʻole ke hoʻololi.
Nā pilikia e hopena paha me:
- Nā pilikia me ka noʻonoʻo a me ka hoʻokolokolo
- Kaumaha
- Ka nalowale ʻana o ka nui o ka mākala a i ʻole ka ikaika i ka lālā i hoʻopili ʻia
- Hoʻolahalaha ka maʻi i kekahi ʻāpana o ke kino
- Wensening o ka lālā pili
Hiki pū kekahi i nā pilikia me kekahi o nā aʻa a me nā lāʻau lapaʻau.
Kāhea aku i kāu mea hāʻawi inā hoʻomōhala ʻoe i ka ʻeha mau o ka lima, ka wāwae, ka lima a me ka wāwae.
ʻAʻohe pale e ʻike ʻia i kēia manawa. ʻO ka mālama mua ke kī i ka hoʻolōʻihi i ka holomua o ka maʻi.
CRPS; RSDS; Causalgia - RSD; Pākuʻi lima poʻohiwi; Reflex sympathetic dystrophy maʻi pale; Hoʻopiʻi Sudeck; ʻEha - CRPS
Aburahma AF. ʻO ka maʻi ʻeha ʻeha ʻāina. I: Sidawy AN, Perler BA, hua. ʻO Rutherford's Vascular Surgery a me Endotherapy Therapy. 9th ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2019: chap 192.
ʻO Gorodkin R. ʻĀpana ʻeha ʻeha ʻāina (reflex sympathetic dystrophy). I: Hochberg MC, Gravallese EM, Silman AJ, Smolen JS, Weinblatt ME, Weisman MH, eds. Rheumatology. ʻEpekema 7 Piladelapia, PA: Elsevier; 2019: chap 90.
ʻO Stanos SP, Tyburski MD, Harden RN. ʻEha mau. I: Cifu DX, hoʻoponopono. ʻO Braddom's Physical Medicine and Rehabilitation. 5th lā. Piladelapia, PA: Elsevier; 2016: chap 37.