Helu huaʻai ʻo Apgar
ʻO Apgar kahi ho'āʻo wikiwiki i hana ʻia ma kahi pēpē ma 1 a me 5 mau minuke ma hope o ka hānau ʻana. Hoʻoholo ka helu ʻai 1 mau minuke pehea ka hoʻomanawanui ʻana o ka pēpē i ke kaʻina hānau. Hōʻike ka helu 5 mau minuke i ka mea mālama ola i ka maikaʻi o ka hana a ka pēpē ma waho o ka ʻōpū o ka makuahine.
I nā hihia kakaikahi, e hana ʻia ka hōʻike ma 10 mau minuke ma hope o ka hānau ʻana.
Ua hōʻike ʻo Virginia Apgar, MD (1909-1974) i ka mākia Apgar ma 1952.
Hana ʻia ka hōʻike Apgar e ke kauka, palekeiki, a kahu maʻi paha. Nānā ka mea hāʻawi i kā pēpē:
- Hoʻoikaika hanu
- Umi puʻuwai
- ʻAno puʻupuʻu
- Hoʻololi
- Waihona ʻili
Kuhi ʻia kēlā me kēia mahele me 0, 1, a i ʻole 2, e like me ke kūlana i ʻike ʻia.
Hana hanu:
- Inā ʻaʻole hanu ka pēpē, ʻo 0 ka helu hanu.
- Inā lohi a ʻewa ʻole hoʻi nā hanu, helu ʻia ka pēpē 1 no ka hana hanu.
- Inā uē maikaʻi ke pēpē, ʻo 2 ka helu hanu.
Loiloi ʻia ka helu naʻau e stethoscope. ʻO kēia ka loiloi nui loa:
- Inā ʻaʻohe puʻuwai puʻuwai, helu nā pēpē 0 no ka helu o ka puʻuwai.
- Inā emi ka helu o ka puʻuwai ma mua o 100 mau paʻi i kēlā me kēia minuke, helu ka pēpē i 1 no ka helu o ka puʻuwai.
- Inā ʻoi aku ka nui o ka helu o ka puʻuwai ma mua o 100 mau paʻi i kēlā me kēia minuke, helu ʻia ka pēpē 2 no ka helu o ka puʻuwai.
Leo Muscle:
- Inā hemo a palupalu nā mākala, ua helu nā pēpē 0 no ke kani o nā mākala.
- Inā loaʻa kekahi leo mākala, helu ʻia ka pēpē 1.
- Inā loaʻa ka neʻe ʻana, helu ka pēpē i 2 no ke kani o nā mākala.
ʻO ka pane grimace a i ʻole ka hoʻonāukiuki reflex kahi manawa e wehewehe nei i ka pane i ka hoʻonāukiuki, e like me ka ʻūlū mālie:
- Inā ʻaʻohe hopena, helu nā pēpē 0 no ka hoʻonāukiuki reflex.
- Inā he grimacing, helu ka pēpē 1 no ka hoʻonāukiuki reflex.
- Inā he grimacing a me ka uā, ʻūlū, a uē ikaika paha, helu ʻia ka pēpē 2 no ka hoʻonāukiuki reflex.
Waihoʻoluʻu:
- Inā ʻulaʻula keʻokeʻo o ka ʻili, helu nā pēpē 0 no ke kala.
- Inā ʻulaʻula ke kino a polū nā ʻaoʻao, helu nā pēpē 1 i ke kala.
- Inā ʻulaʻula ke kino holoʻokoʻa, helu ka pēpē i 2 no ke kala.
Hana ʻia kēia hoʻāʻo e hoʻoholo inā pono i kahi keiki hānau hou e kōkua i ka hanu ʻana a i ʻole pilikia paha ka puʻuwai.
Hoʻokumu ʻia ka helu Apgar ma ka helu piha o 1 a 10. ʻO ke kiʻekiʻe o ka helu, ʻoi aku ka maikaʻi o ka hana a ka pēpē ma hope o ka hānau ʻana.
He maʻa mau ka helu o 7, 8, a i ʻole 9 a he hōʻailona ia no ke olakino maikaʻi o ke keiki hānau hou. He mea ʻokoʻa ka helu he 10, no ka mea, aneane pau nā keiki hānau hou i ka helu 1 no nā lima polū a me nā wāwae, ka mea maʻamau no ka hānau ʻana.
ʻO nā mākia ma lalo o 7 ka hōʻailona o ka pono o ka pēpē i ka lāʻau lapaʻau. ʻO ka haʻahaʻa o ka helu, ʻo ke kōkua hou aʻe e pono ai ka pēpē e hoʻoponopono i waho o ka ʻōpū o ka makuahine.
ʻO ka hapa nui o ka manawa kahi helu Apgar haʻahaʻa e hoʻokumu ʻia e:
- Hānau paʻakikī
- ʻĀpana C
- Fluid i ke alahele o ka pēpē
Pono paha kahi pēpē me kahi helu Apgar haʻahaʻa:
- Oxygen a me ka hoʻomaʻemaʻe i ke ala ākea e kōkua i ka hanu ʻana
- Hoʻoikaika kino e hoʻokuʻi i ka puʻuwai i kahi helu olakino
ʻO ka hapa nui o ka manawa, kahi helu haʻahaʻa ma 1 minuke kokoke-maʻamau ma o 5 mau minuke.
ʻAʻole ka manaʻo o kahi helu Apgar lalo i kahi pilikia koʻikoʻi a lōʻihi paha o ke olakino. ʻAʻole i hoʻokumu ʻia ka helu Apgar e wānana i ke olakino o ke keiki e hiki mai ana.
Helu hua hānau hou; Ka lawe ʻana - Apgar
- Mālama pēpē ma hope o ka lawe ʻana
- Hōʻike hānau hou
ʻO Arulkumaran S. Fetal kiaʻi i ka hana. I: Arulkumaran SS, Robson MS, eds. ʻO nā keʻena hana o Munro Kerr. 13th ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2020: chap 9.
ʻO Goyal NK. Ke keiki hānau hou. I: Kliegman RM, St. Geme JW, Blum NJ, Shah SS, Tasker RC, Wilson KM, eds. ʻO Puka Textbook of Pediatrics ʻo Nelson. 21st ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2020: chap 113.