E aʻo e hoʻokele i ke koʻikoʻi
Manaʻo mākou āpau i ke koʻikoʻi i kekahi manawa a i ʻole kekahi. He hopena maʻamau a olakino hoʻi e hoʻololi a i ʻole kahi hoʻopiʻi. Akā ʻo ke koʻikoʻi e hele mau ana ma mua o kekahi mau pule hiki ke hoʻopili i kou olakino. E mālama i ke koʻikoʻi mai ka hōʻeha ʻana iā ʻoe ma ke aʻo ʻana i nā ala olakino e mālama iā ia.
Aʻoaʻo e ʻike i ke koʻikoʻi
ʻO ka hana mua i ka mālama ʻana i ke koʻikoʻi ke hoʻomaopopo ia i kou ola. Manaʻo nā kānaka āpau i ke koʻikoʻi ma kekahi ʻano ʻokoʻa. Hiki paha iā ʻoe ke huhū a huhū paha, nalo ka hiamoe, a i ʻole he ʻeha poʻo poʻo a ʻōpū paha ka huhū. He aha kāu hōʻailona o ke koʻikoʻi? Ke ʻike ʻoe i nā hōʻailona e nānā ai, hiki iā ʻoe ke hoʻomaka e hoʻokele iā ia.
E hoʻomaopopo pū i nā hanana e hoʻonāukiuki iā ʻoe. Kapa ʻia kēia mau mea he stressors. ʻO kou pilikia paha he ʻohana, kula, hana, pili pili, kālā, a i ʻole nā pilikia olakino. I ka manawa e maopopo ai kahi e hele mai ai kou pilikia, hiki iā ʻoe ke noʻonoʻo me nā ala e hana ai me kāu poʻe pilikia.
HOLOHE I KA HIKI ANA I KA UNHEALTHY
Ke kaumaha ʻoe, hoʻi paha ʻoe i nā ʻano hana maikaʻi ʻole e kōkua ai iā ʻoe e hoʻomaha. Pākuʻi ʻia kēia mau mea:
- ʻAi nui loa
- Paka paka
- Inu ʻalekohola a hoʻohana ʻana paha i nā lāʻau
- Ke hiamoe nui nei a ʻaʻole lawa paha ka hiamoe
Hiki ke kōkua kēia mau ʻano iā ʻoe ma mua i ka maikaʻi, akā ʻeha paha lākou iā ʻoe ma mua o kā lākou kōkua. Ma kahi o, e hoʻohana i nā ʻōlelo aʻoaʻo ma lalo e ʻike i nā ala olakino e hōʻemi ai i kou koʻikoʻi.
E ʻike i nā mea kūʻai aku i ke koʻikoʻi koʻikoʻi
Nui a hewahewa nā ala e mālama ai i ke koʻikoʻi. E hoʻāʻo i kekahi mau mea a ʻike i nā mea e kūpono loa iā ʻoe.
- Hoʻomaopopo i nā mea hiki ʻole ke loli. Ke ʻae nei ʻaʻole hiki iā ʻoe ke hoʻololi i kekahi mau mea e ʻae iā ʻoe e hoʻokuʻu a mai huhū paha. ʻO kahi laʻana, ʻaʻole hiki iā ʻoe ke hoʻololi i ka ʻoiaʻiʻo ʻo ʻoe ke kalaiwa i ka hola holo. Akā hiki iā ʻoe ke nānā i nā ala e hoʻomaha ai i kāu wā e hele ai, e like me ka hoʻolohe ʻana i kahi podcast a puke paha.
- Hōʻalo i nā hanana pilikia. Ke hiki iā ʻoe, e hemo iā ʻoe mai ke kumu o ka pilikia. ʻO kahi laʻana, inā e hakakā ana kou ʻohana i ka wā hoʻomaha, e hāʻawi iā ʻoe iho i ka hanu a hele i waho no ka holoholo a kalaiwa paha.
- E kiʻi i ka hoʻoikaika kino. ʻO ka loaʻa ʻana o ka hoʻoikaika kino i kēlā me kēia lā kekahi o nā ala maʻalahi a ʻoi loa e kū ai me ke koʻikoʻi. Ke hoʻoikaika ʻoe, hoʻokuʻu i kou lolo i nā kinikona e hōʻoluʻolu ai iā ʻoe. Hiki iā ia ke kōkua iā ʻoe e hoʻokuʻu i ka ikehu i kūkulu ʻia a i ʻole hoʻohoka. E ʻike i kahi mea āu e leʻaleʻa ai, inā paha e hele wāwae ana, paikikala, kinipōpō hīnaʻi, ʻauʻau, a hulahula paha, a hana ia no 30 mau minuke ma nā lā he nui.
- Hoʻololi i kou kuanaʻike. E hoʻāʻo e hoʻomohala i kahi ʻano maikaʻi aʻe e pili ana i nā pilikia. Hiki iā ʻoe ke hana i kēia ma ke pani ʻana i nā manaʻo maikaʻi ʻole me nā mea maikaʻi hou aʻe. ʻO kahi laʻana, ma mua o ka noʻonoʻo ʻana, "No ke aha e hewa mau ai nā mea āpau?" e hoʻololi i kēia manaʻo i, "Hiki iaʻu ke loaʻa kahi ala e hele ai i loko o kēia." ʻIke paha paʻakikī a lapuwale paha i ka wā mua, akā me ka hoʻomaʻamaʻa, ʻike paha ʻoe he mea kōkua ia e hoʻohuli i kāu ʻike.
- Hana i kahi mea āu e hauʻoli ai. Ke iho ʻoe i ke koʻikoʻi, hana i kahi mea āu e leʻaleʻa ai e kōkua e koho iā ʻoe. Hiki iā ia ke maʻalahi e like me ka heluhelu ʻana i kahi puke maikaʻi, hoʻolohe ʻana i nā mele, ke nānā ʻana i kahi kiʻi ʻoniʻoni, a i ʻole ke pāʻina ʻana me kahi hoa. A i ʻole, lawe i kahi leʻaleʻa a papa hou paha. ʻO kēlā me kēia mea āu e koho ai, hoʻāʻo e hana ma ka liʻiliʻi i hoʻokahi mea i ka lā no ʻoe wale nō.
- E aʻo i nā ala hou e hoʻomaha ai. ʻO ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i nā hana hōʻoluʻolu he ala maikaʻi loa e mālama i nā kaumaha o kēlā me kēia lā. Kōkua nā hana hoʻomaha i ka lohi o kou puʻuwai a hoʻohaʻahaʻa i kou kaomi koko. Nui a hewahewa nā ʻano, mai ka hanu hohonu a me ka noʻonoʻo ʻana i yoga a me tai chi. E lawe i kahi papa, a hoʻāʻo paha e aʻo mai nā puke, nā wikiō, a i ʻole nā kumuwaiwai pūnaewele.
- E hoʻopili me nā mea aloha. Mai hoʻokuʻu i ke koʻikoʻi i ke ʻano o ka nohona. Hiki i ka hoʻolimalima manawa ʻana me ka ʻohana a me nā hoaaloha ke kōkua iā ʻoe e hōʻoluʻolu a hoʻopoina i kou kaumaha. ʻO ke kuhi nei i kahi hoaaloha hiki ke kōkua iā ʻoe e hana i kāu mau pilikia.
- E lawa ka hiamoe. Hiki i ka hiamoe maikaʻi ke kōkua iā ʻoe e noʻonoʻo pono a loaʻa ka ikaika hou. E maʻalahi kēia i ka lawelawe ʻana i nā pilikia e ʻohiʻohi ana. E ʻimi a ma kahi o 7 a 9 mau hola i kēlā me kēia pō.
- Mālama i ka papaʻai olakino. ʻO ka ʻai ʻana i nā meaʻai olakino e kōkua ai i ka hoʻoulu ʻana i kou kino a me kou noʻonoʻo.Hōʻalo i nā meaʻai meaʻai māmā kō a kiʻekiʻe a kau i nā mea kanu, nā huaʻai, nā kīʻaha piha, ka momona momona a momona ʻole, a me nā protein momona.
- E aʻo e ʻōlelo ʻaʻole. Inā hiki mai kou koʻikoʻi mai ka lawe ʻana i nā mea he nui ma ka home a hana paha, aʻo e hoʻonohonoho i nā palena. E noi iā haʻi no ke kōkua ke pono ʻoe.
NA KUMU KUMU
Inā hiki ʻole iā ʻoe ke hoʻokele i ke koʻikoʻi iā ʻoe iho, makemake paha ʻoe e kamaʻilio pū me kāu kauka olakino. A i ʻole e noʻonoʻo e ʻike i kahi mea hoʻoponopono a mea aʻoaʻo paha e hiki ke kōkua iā ʻoe e ʻike i nā ala ʻē aʻe e hana ai i kou kaumaha. Kaukaʻi ʻia i ke kumu o kou koʻikoʻi, ʻike paha ʻoe he mea kōkua ke hui pū me kahi hui kākoʻo.
Stress - mālama ʻana; Stress - ʻike ʻike; Kaumaha - nā hana hoʻomaha
- Hoʻomaʻamaʻa maʻalahi
- Hoʻomehana a hōʻoluʻolu i lalo
- Kaumaha a me ka hopohopo
Ahmed SM, Hershberger PJ, Lemkau JP. Nā hopena psychosocial i ke olakino. I: Rakel RE, Rakel DP, eds. Puke aʻo o ka lāʻau lapaʻau ʻohana. 9th ed. Piladelapia, PA: Elsevier Saunders; 2016: chap 3.
Pūnaewele ʻAmelika Hui Pū ʻIa ʻAmelika. Ka mālama ʻana i ke koʻikoʻi i kēlā me kēia lā. ohanadoctor.org/stress-how-to-cope-better-with-lifes-challenges. Hoʻohou i Kēkēmapa 21, 2016. Loaʻa iā ʻOkakopa 15, 2018.
Pūnaewele Institute of Mental Health pūnaewele. 5 mau mea āu e ʻike ai e pili ana i ke koʻikoʻi. www.nimh.nih.gov/health/publications/stress/index.shtml. Loaʻa iā ʻOkakopa 15, 2018.