Ka hōʻeha poʻo - kōkua mua

ʻO kahi ʻeha poʻo ke hōʻeha ʻia i ka ʻili, iwi poʻo, a lolo paha. ʻO ka ʻeha he puʻupuʻu liʻiliʻi wale paha ia ma ka iwi poʻo a i ʻole he ʻeha lolo koʻikoʻi.

Hiki paha i ka ʻeha poʻo ke pani a wehe paha (komo i loko).

• ʻO ka ʻeha poʻo poʻokela ʻo ia ka loaʻa ʻana iā ʻoe kahi hahau paʻakikī i ke poʻo mai ke kuʻi ʻana i kahi mea, akā ʻaʻole i haki ka mea i ka iwi poʻo.
• ʻO kahi ʻeha hāmama, a komo paha i loko o ke poʻo, ʻo ia hoʻi ua ku ʻia ʻoe me kahi mea i haki ka iwi poʻo a komo i ka lolo. Hiki ke hana ʻia kēia ke neʻe ʻoe i ka wikiwiki, e like me ka hele ʻana i ka aniani i ka wā o kahi ulia kaʻa. Hiki iā ia ke hana mai kahi pū kī i ke poʻo.

ʻO nā ʻeha poʻo ke poʻo:

• ʻO ka concussion, kahi e luliluli ai ka lolo, ʻo ia ka ʻano maʻamau o ka ʻehaʻeha traumatic.
• Nā hōʻeha poʻo.
• Haki iwi poʻo.

Hiki i nā hōʻeha poʻo ke kumu e kahe ai ke kahe:

• I ka lolo o ka lolo
• I nā papa e hoʻopuni ana i ka lolo (subarachnoid hemorrhage, subdural hematoma, extradural hematoma)

ʻO ke poʻo poʻo kahi kumu maʻamau no ke kipa ʻana o kahi lumi pilikia. ʻO ka nui o ka poʻe i ʻeha i ke poʻo he mau keiki. ʻO ka ʻeha ʻeha traumatic (TBI) ka helu ʻoi aku ma kahi o 1 i loko o 6 mau maʻi hōʻemi e pili ana i ka hōʻeha i kēlā me kēia makahiki.

ʻO nā kumu maʻamau o ka hōʻeha poʻo ke poʻo:

• Nā pōpilikia ma ka home, hana, ma waho, a i ʻole ke pāʻani haʻuki ʻana
• Wailele
• Hoʻouka kino
• Nā ulia pōpilikia

ʻO ka hapa nui o kēia mau ʻeha he ʻuʻuku ia no ka pale ʻana o ka iwi poʻo i ka lolo. Kūpono kekahi mau ʻeha e pono ai e noho i ka haukapila.

Hiki i nā hōʻeha poʻo ke kumu o ke kahe ʻana o ka lolo a me nā papa e hoʻopuni ana i ka lolo (hemarhage subarachnoid, hematoma subdural, hematoma epidural).

Hiki ke ʻike koke ʻia nā ʻōuli o ka ʻeha poʻo a i ʻole e hoʻomōhala mālie i kekahi mau hola a i ʻole mau lā. ʻOiai ʻaʻole i haki ka iwi poʻo, hiki i ka lolo ke paʻi i ka loko o ka iwi poʻo a palapū. Maikaʻi paha ke poʻo, akā hiki i nā pilikia ke hopena i ke kahe ʻana a i ʻole ka pehu ʻana i loko o ka iwi poʻo.

E hōʻeha ʻia paha ka iwi kuamoʻo mai ka hāʻule ʻana mai kahi kiʻekiʻe a i ʻole ka hemo ʻana mai kahi kaʻa.

ʻO kekahi mau hōʻeha poʻo ke kumu o ka loli i ka hana o ka lolo. Kapa ʻia kēia he ʻeha lolo ʻeha. ʻO ka concussion kahi hōʻeha lolo ʻeha. Hiki ke hōʻuluʻulu ʻia nā ʻōuli o kahi concussion mai ke akahai a i ke koʻikoʻi.

Ke aʻo nei e ʻike i kahi ʻeha poʻo poʻo a hāʻawi i ke kōkua mua hiki ke mālama i ke ola o kekahi. No ka ʻehaʻeha poʻo poʻo poʻo kaulike, CALL 911 RIGHT AWAY.

E kiʻi koke i ke kōkua lapaʻau inā ke kanaka:

• Hele a hiamoe loa
• Hana maikaʻi ʻole ʻo Behaves, a i ʻole he ʻōlelo i kū ʻole i ka manaʻo
• Hoʻokumu i kahi ʻeha poʻo poʻo a ʻāʻī ʻoʻoleʻa
• Loaʻa ka hopu ʻana
• Loaʻa iā ia nā haumāna (ka ʻaoʻao waena pouli o ka maka) o nā kaulike kaulike ʻole
• ʻAʻole hiki ke hoʻoneʻe i ka lima a me ka wāwae
• Lilo i ka ʻike, a pōkole hoʻi
• Vomits ʻoi aku ma mua o hoʻokahi manawa

A laila e hana i kēia mau kaʻina hana:

1. E hōʻoia i ke ala ea o ke kanaka, ka hanu ʻana, a me ka holo ʻana. Inā pono, e hoʻomaka i ka hanu hoʻopakele a me CPR.
2. Inā maʻamau ka hanu a me ka helu o ka puʻuwai, akā ʻike ʻole ke kanaka, e mālama me he mea lā he ʻeha puʻupuʻu. E hoʻokūpaʻa i ke poʻo a me ka ʻāʻī ma ke kau ʻana i kou mau lima ma nā ʻaoʻao ʻelua o ke poʻo o ke kanaka. E mālama i ke poʻo me ka iwi kuamoʻo a pale i ka neʻe. E kali no ke kōkua olakino.
3. Kāohi i ke kahe ʻana o ke kahe ma ka kaomi ikaika ʻana i kahi lole maʻemaʻe ma ka ʻeha. Inā koʻikoʻi ka hōʻeha, e akahele e hoʻoneʻe i ke poʻo o ke kanaka. Inā komo ke koko i loko o ka lole, mai hemo iā ia. E kau i kahi lole ʻē aʻe ma luna o ka mea mua.
4. Inā manaʻo ʻoe he haki iwi poʻo, mai hoʻopili i ke kaomi pololei i ka pūnaewele kahe, a mai wehe i kahi ʻōpala mai ka ʻeha. E uhi i ka ʻeha me ka lole komo aniani.
5. Inā ke luaʻi nei ke kanaka, i mea e pale ai i ke kolo ʻana, ʻolokaʻa i ke poʻo o ke kanaka, ʻāʻī, a me ke kino ma ke ʻano he hoʻokahi unit i ko lākou ʻaoʻao. Pale kēia i ka iwi kuamoʻo, kahi āu e manaʻo ai he ʻeha ʻeha i ka hihia o kahi poʻo ʻeha. Luai pinepine nā keiki ma hope o ka hōʻeha poʻo. ʻAʻole pilikia paha kēia, akā e kāhea i ke kauka no ke alakaʻi hou aku.
6. E noi i nā ʻeke hau i nā wahi pehu (uhi ka hau i loko o ke kāwele i pili ʻole ia i ka ʻili).

E hāhai i kēia mau palekana:

• MAI Holoi i kahi ʻeha poʻo e hohonu a kahe nui paha.
• Mai wehe i kekahi mea e pili ana i kahi ʻeha.
• MAI neʻe i ke kanaka ke ʻole pono ia.
• Mai hoʻoluliluli i ke kanaka inā ʻano makaʻu lākou.
• Mai wehe i kahi pāpale mahiole inā manaʻo ʻoe he ʻeha koʻikoʻi poʻo.
• MAI kiʻi i kahi keiki hāʻule me kahi hōʻailona o ka hōʻeha poʻo.
• Mai inu i ka waiʻona i loko o 48 mau hola o ka hōʻeha poʻo poʻo.

ʻO kahi ʻeha poʻo poʻo e pili ana i ke kahe ʻana o ke kahe a me ka lolo e pono e mālama ʻia i kahi haukapila.

No ka hōʻeha poʻo poʻo, ʻaʻohe pono e pono ai. Eia nō naʻe, kāhea i nā ʻōlelo aʻo a kiaʻi no nā ʻōuli o ka hōʻeha poʻo, i hiki ke hōʻike ʻia ma hope.

E wehewehe kāu mea mālama ola i ka mea e manaʻo ai, pehea e hoʻokele ai i nā poʻo o ke poʻo, pehea e mālama ai i kāu mau hōʻailona ʻē aʻe, ke hoʻi ʻoe i nā haʻuki, kula, hana, a me nā hana ʻē aʻe, a me nā hōʻailona a i ʻole nā ​​hōʻailona e hopohopo ai.

• Pono e nānā ʻia nā keiki a hoʻololi i ka hana.
• Pono i nā mākua ke nānā pono a me nā loli o ka hana.

Pono nā mākua a me nā keiki e pili i nā kuhikuhi a ka mea hāʻawi e pili ana i ka manawa e hoʻi ai i nā haʻuki.

Kāhea koke iā 911 inā:

• Aia ke poʻo a i ʻole ke helehelena ke kahe ʻana o ke koko.
• Huikau ke kanaka, luhi, a makaʻu ʻole paha.
• Kū ke kanaka i ka hanu ʻana.
• Manaʻo ʻoe he poʻo poʻo ʻeha a ʻeha paha, a hoʻomōhala paha ke kanaka i nā hōʻailona a i ʻole nā ​​hōʻailona o kahi ʻeha poʻo poʻo koʻikoʻi.

ʻAʻole hiki ke pale ʻia nā hōʻeha poʻo āpau. Hiki i nā ala maʻalahi ke mālama iā ʻoe a me kāu keiki.

• E hoʻohana mau i nā lako hana palekana i nā hana e hiki ai ke hōʻeha i ke poʻo. Hoʻopili kēia i nā kāʻei noho, paikikala a paikikala uila paha, a me nā pāpale paʻakikī.
• E aʻo a hāhai i nā ʻōlelo paepae palekana paikikala.
• Mai inu a hoʻokele, a mai ʻae iā ʻoe e hoʻokele ʻia e kahi mea āu e ʻike ai a kānalua paha e inu ana i ka ʻalekohola a i ʻole hōʻino ʻia i kekahi ala ʻē aʻe.

ʻEha lolo; Trauma poʻo

• Kūpilikiʻi i nā mākua - hoʻokuʻu
• ʻO ka concussion i nā mākua - he aha e nīnau aku ai i kāu kauka
• Kūpilikiʻi i nā keiki - hoʻokuʻu
• ʻO ka concussion i nā keiki - he aha e nīnau ai i kāu kauka
• Kāohi i nā hōʻeha poʻo i nā keiki

• Kūpilikiʻi
• Paikikala kaʻa - hoʻohana pono
• Poino poʻo poʻo
• Hoʻokena hemachage Intracerebellar - CT scan
• Nā hōʻailona o ka hōʻeha poʻo

ʻO Hockenberry B, Pusateri M, McGrew C. ʻO nā ʻeha poʻo poʻo pili Sports. I: Kellerman RD, Rakel DP, eds. ʻO Conn's Current Therapy 2020. Piladelapia, PA: Elsevier 2020: 693-697.

ʻO Hudgins E, ʻo Grady S. ʻO ka hoʻōla mua, mālama prehospital, a me ka lumi lumi pilikia i ka ʻehaʻeha o ka lolo traumatic. I: Winn HR, hoʻoponopono. ʻO Youmans a me Winn Neurological Surgery. ʻEpekema 7 Piladelapia, PA: Elsevier; 2017: chap 348.

Papa L, Goldberg SA. Trauma poʻo. I: Nā paia RM, Hockberger RS, Gausche-Hill M, nā ʻaoʻao. ʻO Rosen's Emergency Medicine: Nā Manaʻo Manaʻo a me ka hana lapaʻau. 9th ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2018: chap 34.