Pili paha ka ʻeha ʻana o ke kamaliʻi a me ka maʻi maʻi?

Anter

• Nānā kokoke aku i nā ACE
• He aha ka noiʻi e ʻōlelo ai
• Pani i ka home
• Nā palena o nā pae ACE
• Kūpono iā ACE i kahi hoʻonohonoho maʻi
• He aha ka mea aʻe?

Ua hana ʻia kēia ʻatikala me ka hui pū ʻana me kā mākou mea kākoʻo. Kūpono ka ʻike, kūpono pololei i ka lāʻau, a pili i nā kūlana hoʻoponopono a me nā kulekele hoʻoponopono o Healthline.

ʻIke mākou i nā ʻike traumatic hiki ke hoʻoulu i nā pilikia olakino noʻonoʻo a me ke kino i ka wā makua. ʻO kahi laʻana, kahi ulia kaʻa a hōʻeha kolohe paha e alakaʻi i ke kaumaha, ka hopohopo, a me ka maʻi post-traumatic stress (PTSD) me ka hoʻohui ʻana i nā ʻeha kino.

Akā, pehea e pili ana i ka ʻeha o ka naʻau i ka wā kamaliʻi?

ʻO ke noiʻi i mālama ʻia i loko o nā makahiki he 10 i hala aku nei e hoʻomālamalama ana i ka hopena o nā hanana kamaliʻi (ACE) i nā ʻano maʻi like ʻole ma hope o ke ola.

Nānā kokoke aku i nā ACE

He ʻike maikaʻi ʻole nā ​​ACE i nā makahiki 18 mua o ke ola. Hiki iā lākou ke hoʻokomo i nā hanana like ʻole e like me ka loaʻa ʻana a i ʻole ka hōʻike ʻana i ka hōʻino, mālama ʻole, a me nā ʻano ʻano like ʻole o ka hana i loko o ka home.

Ua ʻike ʻia kahi noiʻi Kaiser i ka makahiki 1998, ʻoiai ke piʻi nei ka nui o nā ACE i ke ola o kahi keiki, pēlā nō hoʻi me ka likelika o "nā kumu pilikia he nui no nā kumu nui o ka make i nā mākua," e like me ka maʻi puʻuwai, maʻi ʻaʻai, maʻi māmā mau. maʻi, a me ka maʻi ate.

ʻO kekahi mea e nānā ana i ka mālama ʻike trauma no ka poʻe i pakele o ka wā kamaliʻi trauma ua ʻike ʻia ʻo ka poʻe me nā helu ACE ʻoi aku paha ka nui o ka pilikia no nā maʻi autoimmune e like me ka rheumatoid arthritis, a me nā poʻo pinepine, ka hiamoe, kaumaha, a me nā hopohopo, a me nā mea ʻē aʻe ʻē aʻe. Aia kekahi hōʻike e hōʻike ʻia i ka hōʻike ʻana i ka "traumatic toxic stress" hiki ke hoʻoulu i nā loli i ka ʻōnaehana pale.

ʻO ke kumumanaʻo ia ke koʻikoʻi koʻikoʻi koʻikoʻi he mea hōʻeha no kekahi mau hoʻololi kino i loko o ke kino.

ʻO PTSD kahi hiʻohiʻona maikaʻi o kēia kumumanaʻo i ka hana. ʻO nā kumu maʻamau no ka PTSD pinepine kekahi o nā hanana like i ʻike ʻia i ka nīnau nīnau ACE - hoʻomāinoino, mālama ʻole, nā pōʻino a i ʻole nā ​​pōʻino ʻē aʻe, ke kaua, a me nā mea hou aʻe. Hoʻololi nā wahi o ka lolo, ma ka hanana a me ka hana. ʻO nā ʻāpana o ka lolo e loli loa i ka PTSD me ka amygdala, ka hippocampus, a me ka ventromedial prefrontal cortex. Mālama kēia mau wahi i nā hoʻomanaʻo, nā manaʻo, ke koʻikoʻi, a me ka makaʻu. Ke hana hewa ʻole lākou, hoʻonui kēia i ka hanana o nā flashbacks a me ka hypervigilance, kau i kou lolo i ka makaʻala kiʻekiʻe e ʻike i ka pilikia.

No nā keiki, ʻo ke koʻikoʻi o ka ʻike ʻana i ka trauma ke kumu o ka hoʻololi ʻana i nā mea i ʻike ʻia ma PTSD. Hiki i ka trauma ke hoʻololi i ka ʻōnaehana pane o ke koʻikoʻi i loko o nā mea kiʻekiʻe no ke koena o ke ola o ke keiki.

I ka huli ʻana, ka hoʻonui ʻana o ka mumū mai nā pane stress a me nā kūlana ʻē aʻe i hoʻonui ʻia.

Mai kahi ʻano kuʻuna, nā keiki, ʻōpio, a me nā mākua i ʻike i ka ʻeha o ke kino a me ka noʻonoʻo paha e lawe paha i nā ʻano hana kūlohelohe maikaʻi ʻole e like me ka puhipaka ʻana, ka hōʻino ʻana i ka lāʻau, ka ʻai nui ʻana, a me ka moekolohe. ʻO kēia mau hana, me ka hoʻohui ʻana i kahi pane hoʻāla kiʻekiʻe, hiki ke hoʻokau iā lākou i kahi kiʻekiʻe no ka hoʻomohala ʻana i kekahi mau ʻano.

He aha ka noiʻi e ʻōlelo ai

Ua ʻimi nā noiʻi hou ma waho o ka noiʻi CDC-Kaiser i nā hopena o nā ʻano ʻeha ʻē aʻe i ka wā mua, a me nā mea e alakaʻi ai i nā hopena maikaʻi aʻe no ka poʻe i kū i ka ʻeha. ʻOiai ka nānā nui ʻana e pili ana i ka hōʻeha kino a me nā kūlana olakino olakino, ʻike nui ʻia nā noiʻi ʻana e pili ana ma waena o ke koʻikoʻi psychological ma ke ʻano he wānana no nā maʻi maʻi ma hope o ke ola.

ʻO kahi laʻana, kahi noiʻi i paʻi ʻia i loko o ka puke pai ʻO Clinical and Experimental Rheumatology i ka makahiki 2010 i nānā i nā helu o fibromyalgia i nā mea i koe o Holocaust, ke hoʻohālikelike nei i ka nui o nā mea i loaʻa i ke ʻano kūʻē i kahi hui kaohi o kā lākou mau hoa. ʻO nā mea ola Holocaust, i ho'ākāka ʻia i loko o kēia noi ʻana ma ke ʻano he poʻe e noho ana ma ʻEulopa i ka wā o ka noho ʻana o ka Nazi, ʻoi aku i ka manawa o ka fibromyalgia e like me kā lākou mau hoa.

He aha nā kūlana e hoʻonāukiuki ʻia e ka trauma o ke kamaliʻi? ʻAʻole maopopo iki i kēia manawa. Nui nā kūlana - ʻoi loa nā maʻi neurological a me nā autoimmune - ʻaʻohe kumu hoʻokahi i ʻike ʻia, akā ʻoi aku ka nui o nā hōʻike e kuhikuhi ana i nā ACE ma ke ʻano he kuleana nui i kā lākou ulu ʻana.

I kēia manawa, aia kekahi mau loulou paʻa i PTSD a me fibromyalgia. ʻO nā ʻano ʻē aʻe e pili ana i nā ACE e komo pū paha me ka maʻi puʻuwai, ka maʻi poʻo a me ka migraines, ka maʻi ʻaʻaʻa o ka maʻi, ka maʻi pulmonary obstructive maʻi (COPD), nā maʻi ate, ke kaumaha, nā hopohopo, a me nā haunaele hiamoe pū kekahi.

Pani i ka home

Noʻu, he ʻano hoihoi a ʻano pilikino kēia ʻano noiʻi. Ma ke ʻano he mea i pakele i ka hana ʻino a me ka mālama ʻole i ka wā kamaliʻi, loaʻa iaʻu kahi helu ACE kiʻekiʻe loa - 8 mai kahi hiki 10. Noho pū wau me nā ʻano ʻano olakino like ʻole, e like me fibromyalgia, ʻōnaehana ʻōpio ʻōpio, a me ka hānō, e inoa i kekahi mau mea. , pili paha a pili paha i ka trauma aʻu i ʻike ai e ulu ana. Noho pū wau me PTSD ma ke ʻano he hopena o ka hana ʻino, a hiki ke hoʻopuni ʻia.

ʻOiai he kanaka makua, a he mau makahiki ma hope o ka hōʻoki ʻana i ka pilina me kaʻu mea hoʻomāinoino (koʻu makuahine), paʻakikī pinepine wau me ka hypervigilance. Ke makaʻala nui wau i koʻu mau wahi, e hōʻoia mau nei ʻike wau i kahi o nā puka. Lawe wau i nā kikoʻī liʻiliʻi i hiki ʻole i nā poʻe ʻē aʻe, e like me ka peʻa a me nā scars.

A laila aia nā flashbacks. Hiki ke hoʻololi i nā mea hoʻonāukiuki, a he aha ka mea e hoʻonāukiuki iaʻu i hoʻokahi manawa ʻaʻole e hoʻonāukiuki iaʻu i ka manawa aʻe, no laila hiki ke paʻakikī ke kali. Lawe ka ʻaoʻao kūpono o koʻu lolo i kahi manawa e loiloi ai i ke kūlana a ʻike ʻia ʻaʻohe mea hoʻoweliweli kokoke. ʻO nā ʻāpana i pā ʻia e ka PTSD o koʻu lolo ka lōʻihi o ke kuhi ʻana i kēlā.

I kēia manawa, hoʻomanaʻo wau i nā hiʻohiʻona hōʻino, a hiki i ka hiki ke honi i nā pilau mai ka lumi kahi i hana ʻia ai ka hana ʻino a ʻike paha i ka hopena o ka hahau ʻana. Hoʻomanaʻo koʻu kino holoʻokoʻa i nā mea āpau e pili ana i ka pāʻani ʻana o kēia mau hiʻohiʻona ʻoiai e hoʻoliʻiliʻi hou koʻu lolo iā lākou. Hiki i kahi hoʻouka kaua ke hala i mau lā a i mau hola e ola ai.

Ke noʻonoʻo nei i ka pane o ke kino holoʻokoʻa i kahi hanana psychological, ʻaʻole paʻakikī iaʻu e hoʻomaopopo i ka hopena o ka noho ʻana ma o ka trauma ma mua o kou olakino noʻonoʻo.

Nā palena o nā pae ACE

ʻO kahi loiloi o ka pae ACE ʻoi loa ka nīnau o ka nīnau. ʻO kahi laʻana, i kahi ʻāpana e pili ana i ka hoʻomāinoino a me ka hōʻeha kolohe, i mea e pane ai i ka ʻae, pono ma ka liʻiliʻi he ʻelima mau makahiki o ka mea hoʻomāino ma mua o ʻoe a ua hoʻāʻo a i ʻole i hoʻopili kino. ʻO ka pilikia ma aneʻi he nui nā ʻano hana hoʻomāinoino keiki keiki e kū ma waho o kēia mau palena.

Nui a hewahewa nā ʻano ʻike maikaʻi ʻole i helu ʻole ʻia e ka nīnau nīnau ACE, e like me ke ʻano o ka hoʻokaumaha ʻōnaehana (e laʻa me ka lāhui), ʻilihune, a me ka noho ʻana me kahi maʻi hoʻomau a palupalu paha e like me ke kamaliʻi.

Ma waho o kēlā, ʻaʻole hoʻonoho ka hōʻike ACE i nā ʻike maikaʻi ʻole o ke kamaliʻi i ka pōʻaiapili me nā mea maikaʻi. ʻOiai ke kū i ka ʻehaʻeha, ua hōʻike ʻia ke komo ʻana i nā pilina kaiāulu kākoʻo a me nā kaiāulu hiki ke loaʻa kahi hopena maikaʻi mau loa i ka olakino noʻonoʻo a me ke kino.

Manaʻo wau iaʻu iho ua hoʻoponopono maikaʻi ʻia, ʻoiai koʻu wā kamaliʻi paʻakikī. Ua ulu a kaʻawale wau a ʻaʻohe oʻu kaiāulu ma waho o koʻu ʻohana. ʻO ka mea i loaʻa iaʻu, ʻo ia naʻe, he kupuna wahine nui nāna i hopohopo nui e pili ana iaʻu. Ua hala ʻo Katie Mae i koʻu wā 11 mai nā pilikia o ka sclerosis maha. I luna a hiki i kēlā manawa, ʻoiai ʻo ia koʻu kanaka.

Ma mua loa o koʻu maʻi ʻana me nā ʻano maʻi olakino like ʻole, ʻo Katie Mae ka mea hoʻokahi o koʻu ʻohana aʻu i kakali ai e ʻike. I ka wā i maʻi ai au, ua like me ka maopopo iā māua ʻelua i ka pae i hiki ʻole i kekahi mea ʻē aʻe ke hoʻomaopopo. Ua paipai ʻo ia i koʻu ulu ʻana, hāʻawi mai iaʻu i kahi wahi palekana, a hānai i ke aloha i ke ola holoʻokoʻa no ke aʻo ʻana e hoʻomau nei e kōkua iaʻu i kēia lā.

I loko nō o nā pilikia aʻu e kū nei, me ka ʻole o koʻu kupunawahine nui, ʻaʻohe oʻu kānalua no ka pehea o kaʻu ʻike a ʻike i ka honua ʻokoʻa loa - a ʻoi aku ka maikaʻi ʻole.

Kūpono iā ACE i kahi hoʻonohonoho maʻi

ʻOiai ʻoi aku ka nui o ka noiʻi e wehewehe pono i ka pilina ma waena o nā ACE a me nā maʻi mau, aia kekahi mau kaʻina e hiki ai i nā kauka a me nā kānaka ke lawe e ʻike pono i nā moʻolelo olakino ma ke ʻano holoʻokoʻa.

No ka poʻe hoʻomaka, hiki i nā mea lawelawe olakino ke hoʻomaka e nīnau e pili ana i nā trauma o ke kino a me ka naʻau i hala i kēlā me kēia kipa maikaʻi - a i ʻoi aku ka maikaʻi, i ke kipa ʻana.

"ʻAʻole lawa ka nānā ʻana i loko o ka haukapila i nā hanana o ke kamaliʻi a me ka hopena o ke olakino," i ʻōlelo ʻia ʻo Cyrena Gawuga, PhD, nāna i kākau i kahi noi 2012 e pili ana i ka pilina ma waena o ke kaumaha o ke ola mua a me nā syndrome ʻeha mau.

"Nā unahi maʻamau e like me ka ACE a i ʻole pololei ke noi aku nei hiki ke hana i nā ʻokoʻa koʻikoʻi - ʻaʻole e hōʻike i ka hiki no ka hana pale e pili ana i ka mōʻaukala trauma a me nā ʻōuli. " Ua ʻōlelo ʻo Gawuga he nui hou aku nā noiʻi e pono ai e aʻo ai i ke ʻano o ka nohona socioeconomic a me nā heluna kanaka e lawe ai i nā kāʻei ACE hou aʻe.

Eia nō naʻe, ʻo ia hoʻi ka mea e pono ai i nā mea hoʻolako e lilo i ʻike trauma e kōkua maikaʻi aku i ka poʻe nāna e hōʻike i nā hopena maikaʻi ʻole o ka wā kamaliʻi.

No kēlā poʻe e like me aʻu, ʻo kēia ka wehe ākea e pili ana i nā mea a mākou i hele ai ma ke ʻano he kamaliʻi a ʻōpio, hiki ke lilo i mea paʻakikī.

Ma ke ʻano he mea pakele, ʻike pinepine mākou i ka hilahila e pili ana i ka hana ʻino a mākou i ʻike ai a i ʻole pehea mākou i hana ai i ka trauma. Ua hāmama loa wau e pili ana i kaʻu hana hoʻomāinoino i loko o koʻu kaiāulu, akā pono wau e hōʻoia ʻaʻole wau i hōʻike nui i ka hapa nui o ia mea me kaʻu poʻe mālama ola ma waho o ka therapy. ʻO ke kamaʻilio ʻana e pili ana i kēia mau ʻike hiki ke wehe i ka manawa no nā nīnau hou aʻe, a paʻakikī i ka mālama ʻana i kēlā mau mea.

ʻO kahi laʻana, i kahi manawa neurology hou ua noi ʻia wau inā paha e hōʻino ʻia kuʻu kuamoʻo mai nā hanana āpau. Ua paneʻoiaʻiʻo wau i ka ʻae, a laila pono e wehewehe i kēlā. ʻO ka wehewehe ʻana i ka mea i hana ʻia ua lawe wau iaʻu i kahi wahi naʻau i paʻakikī e komo ai, keu hoʻi i ka wā e makemake wau e loaʻa ka mana i kahi lumi hōʻike.

Ua ʻike wau i nā hana noʻonoʻo hiki ke kōkua iaʻu e hoʻokele i nā naʻau paʻakikī. Maikaʻi ka noʻonoʻo ʻana kikoʻī a ua hōʻike ʻia a kōkua iā ʻoe e hoʻoponopono maikaʻi i nā manaʻo. ʻO kaʻu mau polokalamu punahele no kēia ʻo Buddhify, Headspace, a me Calm - he koho maikaʻi loa kēlā me kēia no nā mea hoʻomaka a mea hoʻohana holomua paha. He hiʻohiʻona nō hoʻi ʻo Buddhify no ka ʻeha a me ka maʻi maʻi mau aʻu e ʻike ai he kōkua maikaʻi loa.

He aha ka mea aʻe?

ʻOiai nā hemahema i nā ana i hoʻohana ʻia e ana i nā ACE, hōʻike lākou i kahi pilikia olakino lehulehu. ʻO ka nūhou maikaʻi, ma ka nui, hiki ke pale ʻia nā ACE.

paipai i nā ʻano papa hana like ʻole e hoʻopili i nā keʻena kūloko kūloko a me nā kūloko kūloko, nā kula, a me nā kānaka e kōkua i ka hoʻoponopono ʻana a me ka pale ʻana i ka hana ʻino a me ka mālama ʻole i ka wā kamaliʻi.

E like me ke kūkulu ʻana i nā wahi palekana a me nā kākoʻo no nā keiki he mea nui ia no ka pale ʻana i nā ACE, ka hoʻopiʻi ʻana i nā pilikia o ke komo ʻana no ke olakino kino a me ka noʻonoʻo he mea nui ia no ka haʻi ʻana iā lākou.

ʻO ka hoʻololi nui e pono e kū? Pono nā mea maʻi a me nā mea hoʻolako e lawe i nā ʻike traumatic i ka wā kamaliʻi. Ke hana mākou i kēlā, e hiki iā mākou ke hoʻomaopopo i ka loulou ma waena o nā maʻi a me nā ʻehaʻeha maikaʻi - a pale paha i nā pilikia olakino no kā mākou poʻe keiki i ka wā e hiki mai ana.

ʻO Kirsten Schultz kahi mea kākau mai Wisconsin nāna e hoʻopiʻi i ka moekolohe a me ka wahine. Ma o kāna hana ma ke ʻano he maʻi hoʻomau a me ka mea hana kīnā, loaʻa iā ia kahi kūlana maikaʻi no ka wāwahi ʻana i nā pale a ke hoʻomanaʻo nei i nā pilikia kūkulu. Ua hoʻokumu ʻo ia i ka manawa Chronic Sex, ka mea e kūkā kamaʻilio ākea pehea e pili ai ka maʻi a me ke kīnā ʻole i kā mākou pilina me mākou iho a me nā poʻe ʻē aʻe, e like me - ua koho ʻoe - ka wahine! Hiki iā ʻoe ke aʻo hou aʻe e pili ana iā Kirsten a me Chronic Sex ma Moʻolelo.org a hāhai iā ia ma ʻO Twitter.