Apraxia

ʻO Apraxia kahi maʻi o ka lolo a me ka ʻōnaehana ʻōnaehana kahi e hiki ʻole ai i kekahi kanaka ke hana i nā hana a i ʻole nā ​​neʻe ke nīnau ʻia, ʻoiai:

• Hoʻomaopopo ʻia ke noi a kauoha paha
• Mākaukau lākou e hana i ka hana
• Pono nā mākala e hana pono i ka hana
• Ua aʻo ʻia paha ka hana

Hoʻokumu ʻia ʻo Apraxia e ka ʻino o ka lolo. Ke ulu ʻo apraxia i kahi kanaka i hiki ke hana mua i nā hana a i ʻole nā ​​hiki, kapa ʻia ia apraxia i loaʻa.

ʻO nā kumu maʻamau o ka apraxia i loaʻa he:

• Tumo lolo
• ʻO ke kūlana e hōʻemi ai i ka lolo a me ka ʻōnaehana (maʻi neurodegenerative)
• Dementia
• Hahau
• ʻO ka hōʻeha lolo lolo
• ʻO Hydrocephalus

ʻIke ʻia ʻo Apraxia i ka wā hānau. Hōʻike nā ʻōuli i ka ulu ʻana o ke keiki a ulu. ʻAʻole ʻike ʻia ke kumu.

Aia pinepine ka apraxia o ka ʻōlelo me kahi maʻi haʻi ʻōlelo ʻē aʻe i kapa ʻia ʻo aphasia. Kaukaʻi ʻia i ke kumu o ka apraxia, aia paha kekahi mau pilikia o ka lolo a i ʻole nā ​​ʻōnaehana ʻōnaehana.

ʻAʻole hiki i kahi kanaka me ka apraxia ke hoʻohui pū i nā neʻe o nā mākala pololei. I kekahi manawa, hoʻohana ʻia ka huaʻōlelo a hana ʻokoʻa loa paha ma mua o ka mea a ke kanaka i manaʻo ai e ʻōlelo a hana ai paha. Hoʻomaopopo pinepine ke kanaka i ke kuhihewa.

ʻO nā ʻōuli o ka apraxia o ka ʻōlelo e:

• Hoʻokaʻawale, hana hou ʻia, a i ʻole waiho ʻia i kahi leo a i ʻole nā ​​huaʻōlelo i haʻalele ʻia. He paʻakikī i ke kanaka ke hoʻohui pū i nā huaʻōlelo i ke ʻano pololei.
• Ke hakakā nei e haʻi i ka huaʻōlelo kūpono
• ʻOi aku ka paʻakikī o ka hoʻohana ʻana i nā huaʻōlelo ʻoi aku ka lōʻihi, a i ʻole i kekahi manawa
• Ka hiki ke hoʻohana i nā huaʻōlelo pōkole, i kēlā me kēia lā a i ʻole nā ​​ʻōlelo (e like me "Pehea ʻoe?") Me ka pilikia ʻole
• ʻOi aku ka mākaukau kākau ma mua o ka hiki ke ʻōlelo

ʻO nā ʻano ʻē aʻe o apraxia me:

• Buccofacial a i ʻole orofacial apraxia. ʻAʻole hiki ke hoʻokō i nā neʻe o ke alo i ke koi, e like me ka palu ʻana i nā lehelehe, ke kī ʻana i ke alelo, a i ʻole ka hāwele ʻana.
• Apraxia kūpono. ʻAʻole hiki ke hoʻokō i nā hana i aʻo ʻia, nā hana paʻakikī i ka hoʻonohonoho kūpono, e like me ke kau ʻana i nā kākini ma mua o ke kau ʻana i nā kāmaʻa.
• Ideomotor apraxia. ʻAʻole hiki ke hana manawaleʻa i kahi hana aʻo ke hāʻawi ʻia i nā mea e pono ai. ʻO kahi laʻana, inā hāʻawi ʻia i kahi mea hoʻohewa, e hoʻāʻo paha ke kanaka e kākau me ia me he peni lā.
• Lra-kinetic apraxia. Hana paʻakikī i ka neʻe ʻana me ka lima a me ka wāwae. Lilo i ka mea hiki ʻole ke pihi i ka pālule a hoʻopaʻa i ka kāmaʻa. I ka gait apraxia, lilo i mea hiki ʻole i ke kanaka ke lawe i kahi ʻanuʻu iki. ʻIke pinepine ʻia ʻo Gait apraxia i ka hydrocephalus kaomi maʻamau.

E hana ʻia paha nā hoʻokolohua aʻe inā ʻaʻole ʻike ʻia ke kumu o ka maʻi.

• Hiki i ka CT a i ʻole MRI scans o ka lolo ke kōkua i ka hōʻike ʻana i kahi tumo, hahau, a i ʻole ʻeha ʻeha ʻē aʻe.
• Hiki ke hoʻohana ʻia kahi electroencephalogram (EEG) e kāpae i ka epilepsy ma ke kumu o ka apraxia.
• Hiki ke hana ʻia i kahi kuʻikuʻi e nānā ai no ka mumū a i ʻole kahi maʻi e pili ana i ka lolo.

Pono e hana i nā hoʻokolohua ʻōlelo maʻamau a me ka ʻike naʻau inā kuhi ʻia ka apraxia o ka ʻōlelo. Pono paha ka hoʻāʻo ʻana no nā hemahema aʻo ʻē aʻe.

Hiki i nā poʻe me ka apraxia ke loaʻa ka pōmaikaʻi mai ka mālama ʻana e kahi hui mālama ola. Pono pū ka kime e hui me nā lālā o ka ʻohana.

He mea nui ka poʻe loea limahana a me nā haʻiʻōlelo i ke kōkua ʻana i nā poʻe ʻelua me ka apraxia a me kā lākou mau kahu e aʻo i nā ala e hoʻoponopono ai i kēia maʻi.

I ka wā o ka lapaʻau ʻana, e nānā ka poʻe hoʻoponopono ma:

• Ke hana hou nei i nā kani i mau manawa e aʻo ai i ka neʻe ʻana o ka waha
• Ke hoʻolohi nei i ka haʻi ʻōlelo a ke kanaka
• Ke aʻo ʻana i nā ʻenehana ʻokoʻa e kōkua me ke kamaʻilio

ʻO ka hoʻomaopopo a me ka mālama ʻana i ke kaumaha he mea nui ia no ka poʻe me ka apraxia.

E kōkua me ke kamaʻilio ʻana, ka ʻohana a me nā hoaaloha e:

• Hōʻalo i ka hāʻawi ʻana i nā ʻōkuhi paʻakikī.
• E hoʻohana i nā māmala ʻōlelo maʻalahi e hōʻalo ai i ke kuhi hewa.
• E kamaʻilio i kahi leo maʻamau o ka leo. ʻAʻole pilikia ka lohe ʻana i ka apraxia haʻiʻōlelo.
• Mai kuhihewa ua maopopo i ke kanaka.
• Hāʻawi i nā kōkua kamaʻilio, inā hiki, kaukaʻi ʻia i ke kanaka a me ke ʻano.

ʻO nā ʻōlelo aʻoaʻo ʻē aʻe no ka nohona o kēlā me kēia lā e:

• Mālama i kahi ʻano hoʻomaha, mālie.
• E hoʻolōʻihi i ka manawa e hōʻike ai i kekahi me ka apraxia pehea e hana ai i kahi hana, a ʻae i ka manawa kūpono e hiki ai iā lākou ke hana pēlā. Mai noi iā lākou e hana hou i ka hana inā maopopo leʻa e hakakā nei me ia a ʻo ka hana ʻana pēlā e hoʻonui ai i ka huhū.
• Hōʻike i nā ala ʻē aʻe e hana i nā mea like. ʻO kahi laʻana, kūʻai i nā kāmaʻa me ka makau a me ka pani loop ma kahi o nā lace.

Inā kaumaha loa ke kaumaha a hoʻohoka paha, kōkua paha ka ʻōlelo aʻo olakino noʻonoʻo.

ʻAʻole hiki i nā poʻe he nui me ka apraxia ke kūʻokoʻa a pilikia paha i ka hana ʻana i nā hana o kēlā me kēia lā. E nīnau i ka mea mālama ola i nā hana e palekana a maluhia paha. Hōʻalo i nā hana e hōʻeha ai a lawe i nā ana palekana kūpono.

Loaʻa i ka apraxia ke alakaʻi i:

• Nā pilikia aʻo
• Manaʻo haʻahaʻa haʻahaʻa
• Nā pilikia pili kaiaulu

Kāhea aku i ka mea hāʻawi inā pilikia kekahi i ka hana ʻana i nā hana o kēlā me kēia lā a i ʻole nā ​​hōʻailona ʻē aʻe o ka apraxia ma hope o ka hahau a me ka ʻeha o ka lolo.

Hiki i ka hōʻemi ʻana i kou maka o ka hahau a me ka ʻeha o ka lolo ke kōkua i ka pale ʻana i nā kūlana e alakaʻi ai i ka apraxia.

Apraxia waha; ʻO Dyspraxia; Ka maʻi haʻi - apraxia; Apraxia kamaliʻi o ka ʻōlelo; Apraxia o ka ʻōlelo; Loaʻa apraxia

ʻO Basilakos A. Ke hele nei i kēia manawa i ka hoʻokele o ka apraxia post-stroke o ka ʻōlelo. ʻEchlelo Semin Lang. 2018; 39 (1): 25-36. PMID: 29359303 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/29359303/.

ʻO Kirshner HS. ʻO Dysarthria a me ka apraxia o ka ʻōlelo. I: Daroff RB, Jankovic J, Mazziotta JC, Pomeroy SL, eds. ʻO Bradley's Neurology i ka hana lapaʻau. ʻEpekema 7 Piladelapia, PA: Elsevier; 2016: chap 14.

National Institute ma Deafness a me nā pūnaewele kamaʻilio ʻē aʻe. Apraxia o ka haʻiʻōlelo. www.nidcd.nih.gov/health/apraxia-speech. Hoʻohou ʻia ʻOkakopa 31, 2017. Loaʻa iā ʻAukake 21, 2020.