ʻĀhū
ʻO kahi ʻeha kahi kahi o ka loli o ka ʻili. Hana ʻia kahi palapū ke haki nā kīʻaha koko liʻiliʻi a hoʻokahe i kā lākou mea i loko o ka mea palupalu ma lalo o ka ʻili.
ʻEkolu ʻano o nā ʻūlū:
- Palapala ʻāina - ma lalo o ka ʻili
- Intramuscular - ma loko o ka ʻōpū o ka mākala ma lalo
- Periosteal - hōʻeha iwi
Hiki i nā ʻeha ke kū mau mai nā lā a i nā mahina. ʻO ka palapū iwi ka mea ʻoi loa a ʻeha hoʻi.
Hoʻokumu pinepine ʻia nā palapū e ka hāʻule, nā ʻeha haʻuki, nā ulia kaʻa, a i ʻole nā hahau i loaʻa mai nā poʻe ʻē aʻe a i ʻole nā mea.
Inā ʻoe e lawe i kahi wīwī o ke koko, e like me aspirin, warfarin (Coumadin, Jantoven), dabigatran (Pradaxa), rivaroxaban (Xarelto), apixaban (Eliquis), a i ʻole clopidogrel (Plavix), e maʻalahi paha ʻoe i ka paopao.
ʻO nā hōʻailona nui ka ʻeha, ka pehu ʻana, a me ka hoʻoliʻiliʻi o ka ʻili. Hoʻomaka ka ʻeha me he kala ʻulaʻula ʻulaʻula i hiki ke palupalu e hoʻopā. He paʻakikī pinepine e hoʻohana i ka mākala i palapū. ʻO kahi laʻana, ʻeha ka ʻeha o ka ʻūhā hohonu ke hele ʻoe a holo paha.
I ka hopena, hoʻololi ka ʻeha i kahi kala bluish, a laila ʻōmaʻomaʻo-melemele, a hoʻi hope i ka ʻili o ka ʻili maʻamau ke hoʻōla ia.
- E kau i ka hau i ka ʻeha e kōkua iā ia e hoʻōla wikiwiki a hoʻemi i ka pehu. E hoʻopili i ka hau i loko o ke kāwele maʻemaʻe. Mai kau pololei i ka hau i ka ʻili. E noi i ka hau a 15 mau minuke i kēlā me kēia hola.
- E mālama i ka wahi i pākī ʻia i hāpai ʻia ma luna o ka puʻuwai, inā hiki. Kōkua kēia i ka mālama ʻana i ke koko mai ka hui ʻana i loko o ka mea i mānoanoa.
- E hoʻāʻo e hoʻomaha i ka ʻāpana o ke kino i palapū e ka hana ʻole ʻana i kou mau mākala ma kēlā wahi.
- Inā pono, e lawe i ka acetaminophen (Tylenol) e kōkua i ka hōʻemi ʻana i ka ʻeha.
I ka hihia laha ʻole o ka maʻi ʻino, hana pinepine ʻia ke kaha ʻana e hōʻoluʻolu i ke kūkulu nui ʻana o ke kaomi. Loaʻa nā maʻi maʻi maʻi maʻi mai ka hoʻonui ʻia o kaomi ma nā aʻa palupalu a me nā hale ma lalo o ka ʻili. Hiki iā ia ke hoʻemi i ka lako o ke koko a me ka oxygen i nā aʻa.
- Mai hoʻāʻo e hoʻokahe i ka ʻeha me ka nila.
- Mai hoʻomau i ka holo ʻana, ke pāʻani ʻana, a i ʻole ka hoʻohana ʻana i ka ʻeha a ʻeha hoʻi o kou kino.
- Mai nānā i ka ʻeha a i ʻole ka ʻōhū.
Kāhea koke i kāu kauka mālama inā ʻike ʻoe i ke kaomi nui i kahi ʻeha o kou kino, keu hoʻi inā nui a ʻeha paha ka wahi. Pili paha kēia i ka maʻi maʻi compart, a hiki ke hoʻoweliweli i ke ola. Pono ʻoe e mālama i ka mālama ulia pōpilikia.
Kāhea pū i kāu mea hāʻawi inā:
- Ke ʻeha nei ʻoe me ka ʻole o ka ʻeha, ka hāʻule, a me nā kumu ʻē aʻe.
- Aia nā hōʻailona o ka maʻi a puni ka wahi i hoʻopulapula ʻia me nā kaha o ka ʻulaʻula, ka pus a i ʻole nā kahe ʻē aʻe, a me ke kuni.
Ma muli o ke kuʻuna ka hopena pololei o kahi ʻeha, ʻo kēia nā ʻōlelo koi palekana koʻikoʻi.
- E aʻo i nā keiki pehea e palekana ai.
- E noʻonoʻo e pale i ka hāʻule a puni ka hale. ʻO kahi laʻana, e akahele i ka piʻi ʻana ma nā ʻanuʻu a i ʻole nā mea ʻē aʻe. Hōʻalo i ke kū ʻana a i ʻole ke kukuli ʻana ma luna o nā piko kuʻe.
- E komo i nā kāʻei noho ma nā kaʻa kaʻa.
- Lawe i nā pono haʻuki kūpono e pale i kēlā mau wahi i palapū pinepine ʻia, e like me nā pale o ka ʻūhā, nā kiaʻi o ka pūhaka, a me nā pale kuʻekuʻe wāwae i ka pôpeku a me ka hockey. E komo i nā pale kiaʻi a me nā pale kuli i ka soccer a me ke kinipōpō hīnaʻi.
Hoʻohenehene; Hematoma
- ʻŪhā iwi
- ʻEha mākala ʻaʻano
- ʻEha ʻili
- Hoʻola hōʻeha - series
ʻO Buttaravoli P, Leffler SM. Contusion (ʻehaʻeha). I: Buttaravoli P, Leffler SM, eds. Nā Pilikia liʻiliʻi. ʻEkolu huaʻōlelo. Piladelapia, PA: Elsevier Saunders; 2012: chap 137.
Cameron P. Trauma. I: Cameron P, Jelinek G, Kelly A-M, Brown A, Little M, eds. Puka o ka Medicine Emergency Emergency. ʻEhā ed. Piladelapia, PA: Elsevier Churchill Livingstone; 2015: 71-162.