Hoʻoikaika
ʻO ka hoʻonāukiuki kahi kūlana ʻoluʻolu ʻole o ka hoʻonāukiuki loa. Hiki paha i kahi kanaka hoʻonāukiuki ke hoʻonāukiuki, pīhoihoi, pīhoihoi, huikau, a huhū paha.
Hiki ke hōʻeuʻeu a hōʻeuʻeu paha i ka manawa. Hiki ke mau no kekahi mau minuke, no mau pule, a i ʻole mau mahina. Hiki i ka ʻeha, ke koʻikoʻi, a me ke kuni ke hoʻonui i ka hoʻonāukiuki.
ʻO ka hoʻonāukiuki ʻana iho ʻaʻole paha ia he hōʻailona no kahi pilikia olakino. Akā inā kū nā ʻōuli ʻē aʻe, hiki i hōʻailona o ka maʻi.
ʻO ka hoʻonāukiuki me kahi loli o ka makaʻala (ʻike i hoʻololi ʻia) hiki ke lilo i hōʻailona o ka delirium. He kumu olakino ʻo Delirium a pono e nānā koke ʻia e kahi kahu mālama ola.
Nui nā kumu o ka haunaele. ʻO kekahi o lākou:
- Ka inu ʻona ʻana a i ʻole ka hemo ʻana
- Ka hopena hoʻowali
- ʻOna ʻawa Caffeine
- Kekahi mau ʻano o ka maʻi puʻuwai, lung, ate, a kīkī paha
- ʻO ka ona a haʻalele paha i nā lāʻau lapaʻau o ka hoʻomāinoino (e like me ka cocaine, mariuana, hallucinogens, PCP, a i ʻole nā opiates)
- ʻO ka haukapila (pinepine ka poʻe makua i ka delirium ʻoiai i ka haukapila)
- Kelepona thyroid overactive (hyperthyroidism)
- Maʻiʻaʻai (oi loa i ka poʻeʻelemakule)
- Ka haʻalele ʻana o Nicotine
- ʻAwaʻawa (ʻo kahi laʻana, lāʻau make kalapona monoxide)
- ʻO kekahi mau lāʻau, e like me theophylline, amphetamines, a me nā steroid
- Trauma
- Ka nele o ka Wikamina B6
Hiki ke lūlū me ka lolo a me nā maʻi olakino noʻonoʻo, e like me:
- Hopohopo
- Dementia (e like me ka maʻi Alzheimer)
- Kaumaha
- Mania
- Schizophrenia
ʻO ke ala nui e hoʻoponopono ai i ka hoʻonāukiuki e loaʻa a mālama i ke kumu. Hiki i ka hoʻonāukiuki ke alakaʻi i ka hoʻonui i ka makaʻu o ka pepehi kanaka a me nā ʻano hana ʻino ʻē aʻe.
Ma hope o ka mālama ʻana i ke kumu, hiki i nā ana aʻe ke hōʻemi i ka hoʻonāukiuki:
- He wahi mālie
- Lawa nā kukui i ke ao a me ka pouli i ka pō
- ʻO nā lāʻau e like me benzodiazepines, a i kekahi mau ʻano, antipsychotics
- Nui ka hiamoe
Mai kāohi i ke kino i kahi kanaka huhū, inā hiki. Hoʻonui kēia i ka pilikia. Hoʻohana i nā kaohi wale nō inā makaʻu wale ke kanaka i ka hōʻino iā lākou iho a i ʻole nā mea ʻē aʻe, a ʻaʻohe ala ʻē aʻe e kāohi ai i ka lawena.
Kāhea i kāu mea hoʻolako no ka hoʻonāukiuki e:
- Loihi ka lōʻihi
- Ua ʻino loa
- Hana ʻia me nā manaʻo a hana paha i ka hōʻeha iā ʻoe iho a i ʻole nā mea ʻē aʻe
- Hana ʻia me nā ʻōuli ʻē aʻe ʻole i wehewehe ʻole ʻia
E lawe kāu mea hāʻawi i ka mōʻaukala olakino a hana i ka nānā kino. I mea e hoʻomaopopo pono ai i kāu hoʻonāukiuki, e noi paha kāu mea hāʻawi iā ʻoe i nā mea kikoʻī e pili ana i kāu hoʻonāukiuki.
E komo pū paha nā hoʻāʻo:
- Nā hoʻāʻo koko (e like me ka helu ʻana o ke koko, ka loiloi ʻana o ka maʻi, nā hoʻāʻo thyroid, a me nā pae huaola)
- Head CT a i ʻole poʻo scan MRI
- Lumbar puncture (iwi kuamoʻo tap)
- Nā ho'āʻo mimi (no ka nānā ʻana i ka maʻi, ka nānā ʻana i ka lāʻau)
- Nā hōʻailona koʻikoʻi (ka mahana, ka lāʻau, ka nui o ka hanu, ke koko)
Pili ka mālama ʻana i ke kumu o kāu hoʻonāukiuki.
Hoʻomaha ʻole
Pūnaewele ʻAmelika Psychiatric Association. Pākuʻi Schizophrenia a me nā maʻi psychotic ʻē aʻe. I: ʻAhahui Psychiatric ʻAmelika. Nānā Diagnostic a me Statistic o nā maʻi noʻonoʻo. 5th lā. Arlington, VA: Ka hoʻopuka Psychiatric ʻAmelika; 2013: 87-122.
Inouye SK. Delirium i ka mea hoʻomanawanui kahiko. I: Goldman L, Schafer AI, eds. ʻO ka lāʻau lapaʻau Goldman-Cecil. 26th ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2020: chap 25.
Prager LM, Ivkovic A. He psychiatry pilikia. I: Stern TA, Fava M, Wilens TE, Rosenbaum JF, eds. ʻO ka haukapila laulima ʻo Massachusetts General Hospital. ʻElua ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2016: chap 88.