Paʻi kua a me nā haʻuki

ʻO ka loaʻa ʻana o ka hoʻoikaika kino nui a me ka pāʻani ʻana i nā haʻuki maikaʻi no ke olakino holoʻokoʻa. Hoʻohui pū kekahi i ka leʻaleʻa a me ke ʻano o ke ola maikaʻi.

Ma kahi o nā haʻuki e kau i kahi koʻikoʻi ma kou iwi kuamoʻo. ʻO ia ke kumu he mea nui e mālama i nā mākala a me nā liga e kākoʻo i kou kuamoʻo i maʻalahi a ikaika. Hiki i ke kuamoʻo olakino ke pale aku i nā ʻeha haʻuki he nui.

ʻO ka lawe ʻana i kēia mau mākala a hiki i kahi e kākoʻo pono ai lākou i kou iwi kuamoʻo, ua kapa ʻia ia ʻo ka hoʻoikaika paʻa ʻana. E noi i kāu mea mālama ola a i ʻole mea hoʻoponopono kino e pili ana i kēia mau hoʻoikaika hoʻoikaika ʻana.

Inā loaʻa iā ʻoe kahi ʻeha ma ke kua, e kamaʻilio me kāu mea hoʻolako e pili ana i ka pale ʻana i kou kua i ka wā āu e hoʻi ai i nā haʻuki.

ʻOiai hoʻoikaika ka paikikala i nā mākala o kou mau wāwae, ʻaʻole nui ia no nā mākala a puni kou iwi kuamoʻo. ʻO ke kūlou ʻana i kou kuamoʻo lalo i mua ʻoiai ke hoʻopaʻa ʻana i kou kua i luna no nā wā lōʻihi hiki ke hoʻopaʻa i kou kua a me nā ʻāʻī o ka ʻāʻī. Hiki i ka paikikala mauna ma nā pā kaulike ke kumu o ka haʻalulu a me nā kaomi koke (kaomi ʻana) ma ka iwi kuamoo.

Nā ʻōlelo aʻoaʻo e kōkua ai i ka hoʻomaikaʻi ʻana i ke paikikala ma kou kua i:

• Pale i ke kaʻa paikikala.
• E holo i ke keke e kū pono iā ʻoe. Hiki i nā limahana ma kahi hale kūʻai uila maikaʻi ke kōkua iā ʻoe e hoʻokau.
• E hoʻomanaʻo ʻaʻole wale e kaomi i lalo i nā pedal, akā e huki hoʻi iā lākou.
• E komo i nā mīkina lima paikikala a hoʻohana i kahi uhi paʻa e hoʻoliʻiliʻi ai i ka haʻalulu i kou kino o luna.
• E hoʻokau i nā mea hoʻopili haʻalulu i ka huila o mua.
• Hiki i ke kekele kū pololei aʻe ke hoʻēmi i ke kaomi ma kou kua a me ka ʻāʻī.
• Hoʻonohonoho nā paikikala recumbent i ka hoʻoluhi ma kou kua a me kou ʻāʻī.

ʻO nā mākala e lawe i kou wāwae i luna i kou ʻōpū i kapa ʻia he flexors. Hoʻohana nui ʻia lākou ke holo ʻoe i ke paikikala. He mea nui ka mālama ʻana i kēia mau mākala no ka mea e kōkua ia i ke kaulike kūpono i nā mākala a puni kou iwi kuamoʻo a me kou pūhaka.

Hiki i ka hāpai ʻana i ke kaumaha ke hoʻokau i ka nui ke koʻikoʻi ma ka iwi kuamoʻo. Heʻoiaʻiʻo maoli kēia no ka poʻe waena a ʻelemakule no ka mea e hoʻomaloʻo kā lākou mau iwi kuamoʻo a lilo i lahilahi a maʻalahi i ka makahiki. ʻO nā pāpaʻi nā "cushions" ma waena o nā iwi (vertebrae) o kou iwi kuamoʻo.

Me nā ʻeha o ka ʻeha a me ka ligament, aia kekahi i ka makaʻu no ka ʻano o ka haʻihaʻi stress ma ke kua i kapa ʻia ʻo spondylolysis.

I mea e pale ai i nā hōʻeha ke hāpai i ke kaumaha:

• Hana i kahi hoʻolālā aerobic a hoʻolōʻihi maikaʻi ma mua o ka hāpai ʻana e hoʻomehana i kou mau mākala.
• E hoʻohana i nā mīkini hoʻomaʻamaʻa ma mua o nā kaupaona manuahi. Hoʻonohonoho kēia mau mīkini i ka liʻiliʻi o ke koʻikoʻi ma kou iwikuamoʻo a ʻaʻole koi i kahi kiko. Maʻalahi nō hoʻi nā mīkini hoʻomaʻamaʻa e aʻo pehea e hoʻohana ai e hoʻohālikelike ʻia i nā kaupaona manuahi.
• Hana i nā hana hou hou ma kahi o ka hoʻohui ʻana i ka nui o ke kaumaha ke hoʻāʻo nei ʻoe e kūkulu i ka ikaika.
• E hāpai wale i ka hiki iā ʻoe ke hāpai palekana. Mai hoʻohui i ka nui o ke kaupaona.
• E aʻo i nā hana hāpai kūpono mai kahi mea hoʻomaʻamaʻa maikaʻi. He mea nui ka ʻenehana.
• Hōʻalo i kekahi ʻano hoʻoikaika kino i ʻoi aku ke koʻikoʻi i kou iwikuamoʻo. ʻO kekahi o kēia mau squats, clean-and-jerks, snatches, and deadlift.
• E noi i kāu mea lawelawe a mea hoʻomaʻamaʻa paha inā he kōkua maikaʻi ke kāʻei hāpai iā ʻoe.

Pono ke kowali kolepa i ka hoʻohuli ikaika o kou kuamoʻo, a kau kēia i ke koʻikoʻi i kou mākala iwi, ligament, ami, a me nā disks.

Nā ʻōlelo aʻoaʻo e lawe i ka hoʻoluhi mai kou kua i:

• E noi i kāu mea hoʻoponopono kino e pili ana i ke kūlana maikaʻi a me ke ʻano no kāu piʻo.
• Hoʻomehana a hoʻolōʻihi i kou mau mākala ma kou kua a me nā wāwae o luna ma mua o ka hoʻomaka ʻana i kahi pōʻai.
• Kulou me kou mau kuli i ke koho ʻana i ka kinipōpō kolepa.
• Ma ka papa, e hoʻohana i kahi kaʻa pahu (trolley) e huila ai kāu ʻeke kolepa. Hiki iā ʻoe ke kalaiwa i ke kaʻa kolepa.

Kāhea ʻia nā pāpaʻi a me nā hono liʻiliʻi i ka hope i nā ami o ke alo. Holo i ka holo ʻana ke kumu o ka haʻalulu a me ka kaomi ʻana ma kēia mau wahi o kou iwi kuamoo.

Nā ʻōlelo aʻoaʻo e kōkua ai e hōʻemi i ke koʻikoʻi ma kou iwi kuamoʻo:

• Hōʻalo i ka holo ʻana ma luna o nā pae paʻa. E holo ma kahi ala pale a palupalu paha, a me nā wahi mauu.
• E komo i nā kāmaʻa holo kiʻekiʻe me ka hoʻonaninani maikaʻi. E kuapo iā lākou ke hele a weluwelu.
• E noi i kāu mea hoʻoponopono kino e pili ana i ke ʻano o ka holo maikaʻi loa a me ka neʻe. Hōʻike ka hapanui o ka poʻe loea i kahi neʻe i mua, alakaʻi i kou umauma a mālama i kou poʻo i kaulike ma luna o kou umauma.
• Ma mua o ka holo lōʻihi ʻana, hoʻomehana a hoʻolōʻihi i nā mākala i kou mau wāwae a hoʻihoʻi i lalo. E aʻo i nā hoʻoikaika kino e hoʻoikaika i nā mākala i loko o kou ʻōpū a pelvis e kākoʻo i kou iwi kuamoʻo.

ʻO nā neʻe e kau i ke koʻikoʻi ma kou iwikuamoʻo ke pāʻani ʻana i ka tennis me ka overxtending (arching) i kou kua i ka lawelawe ʻana, ke kū mau ʻana a me ka hoʻomaka ʻana i nā neʻe, a me ka wili ikaika ʻana o kou iwi kuamoʻo i ke kiʻi ʻana i nā pū.

Hiki i kahi kaʻi kolepa a i ʻole kāu mea hoʻoponopono kino ke hōʻike iā ʻoe i nā ʻano hana like ʻole i hiki ke kōkua i ka hōʻemi ʻana i ke koʻikoʻi ma kou kua. O kahi laʻana:

• Kulou i kou mau kuli.
• ʻO ka mālama paʻa ʻana i nā mākala o kou ʻōpū e hōʻemi ia i ke koʻikoʻi ma kou iwi kuamoo. E nīnau e pili ana i nā ala maikaʻi e lawelawe ai e hōʻalo ai i ka hoʻonui ʻana i kou kua i lalo.

Ma mua o ka pāʻani ʻana, hoʻomehana mau a hoʻonui i nā mākala i kou mau wāwae a hoʻihoʻi i lalo. E aʻo i nā hoʻoikaika kino e hoʻoikaika i nā mākala i loko o kou ʻōpū a pelvis, e kākoʻo ana i kou iwi kuamoʻo.

Ma mua o ka heʻe hou ʻana ma hope o kahi ʻeha o ke kua, e aʻo i nā hoʻoikaika kino e hoʻoikaika i nā mākala i loko o kou iwi kuamoʻo a me kou pelvis. Hiki paha i kahi mea hoʻoponopono kino ke kōkua iā ʻoe e kūkulu i ka ikaika a me ka maʻalahi i nā mākala āu e hoʻohana ai ke wili a huli hoʻi i ka ski.

Ma mua o kou hoʻomaka ʻana i ka ski, hoʻomehana a hoʻolōʻihi i nā mākala i kou mau wāwae a hoʻihoʻi i lalo. E hōʻoiaʻiʻo ʻoe e lele i lalo i nā pali e kūlike me kāu pae mākau.

ʻOiai hiki i ka ʻauʻau ke hoʻoikaika i nā mākala a me nā ligament ma kou iwi kuamoʻo a me kou mau wāwae, hiki iā ia ke hoʻokaumaha i kou iwi kuʻikuʻi e:

• Ke mālama nei i kou kua i lalo e hoʻolōʻihi ʻia (ke kakaka) ke hana ʻana i nā hahau ma kou ʻōpū, e like me ke kolo a i ʻole ka umauma
• Ke hoʻohuli nei i kou ʻāʻī i kēlā me kēia manawa ke hanu ʻoe

Hiki i ka ʻauʻau ʻana ma kou ʻaoʻao a i hope paha ke hōʻalo i kēia neʻe. Ke kōkua nei paha i ka snorkel a me ka mask e hōʻemi ai i ka huli ʻana o ka ʻāʻī ke hanu ʻoe.

ʻO ke kūpono kūpono ke ʻauʻau kekahi mea nui. Pākuʻi ʻia kēia i ka mālama ʻana i ka pae o kou kino i ka wai, hoʻopaʻa i kou mau ʻōpū ʻōpū i kekahi mau mea, a mālama i kou poʻo i ka ʻili o ka wai a paʻa ʻole i kahi kū i luna.

Paikikala - ʻeha hope; Kolepa - ʻeha hope; Tennis - ʻeha hope; Holo - ʻeha hope; Hoʻokiʻekiʻe - hāpai i hope; ʻEha Lumbar - haʻuki; Sciatica - haʻuki; Paʻi kua haʻahaʻa - haʻuki

Ali N, Singla A. Nā hōʻeha hōʻeha o ka iwi kuamoʻo i ka mea haʻuki. I: Miller MD, Thompson SR. nā ʻaoʻao ʻO DeLee, Drez, & Miller's Orthopedic Sports Medicine. 5th lā. Piladelapia, PA: Elsevier; 2020: chap 129.

El Abd OH, Amadera JED. Pākuʻi hope haʻahaʻa a i ʻole sprain. I: Frontera WR, Silver JK, Rizzo TD Jr, eds. Nā mea nui o ka lāʻau lapaʻau a me ka hoʻoponopono hou ʻana: nā maʻi Musculoskeletal, Pain, and Rehabilitation. ʻEhā ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2019: chap 48.

ʻO Hertel J, Onate J, Kaminski TW. Ka pale ʻana i ka ʻeha. I: Miller MD, Thompson SR. nā ʻaoʻao ʻO DeLee, Drez, & Miller's Orthopedic Sports Medicine. 5th lā. Piladelapia, PA: Elsevier; 2020: chap 34.

• Nā ʻeha hope
• Paʻi Kua
• Nā ʻeha haʻuki
• Palekana Sports