5 mau ala e mālama ai i kou lolo i ke olakino a me ka holoʻokoʻa
Anter
- 1. Mai puhi a oki i ka puhipaka
- 2. Hoʻomaʻamaʻa e hanu ikaika
- 3. Hōʻalo i ka hōʻike ʻana i nā mea haumia
- 4. Kāohi i nā maʻi maʻi
- 5. E hanu nui
- ʻO ka lawe lawe ʻana
Makemake ka hapa nui o ka poʻe i ke olakino. Kākaʻikahi naʻe lākou e noʻonoʻo e pili ana i ka pale ʻana a me ka mālama ʻana i ke olakino o ko lākou mau māmā.
ʻO ka manawa kēia e hoʻololi ai i kēlā. Wahi a ka, nā maʻi hanu haʻahaʻa haʻahaʻa - e pili ana i ka maʻi pulmonary obstructive maʻi (COPD) a me ka hānō - ʻo ia ke kolu o nā kumu o ka make ma 2010. ʻO nā maʻi pūpū, me ka ʻole o ka maʻi ʻaʻa maʻi, i hoʻoholo ʻia he 235,000 i make i kēlā makahiki.
Hoʻopili pū i ka maʻi ʻaʻai māmā, a piʻi aʻe nā helu. ʻO ka American Lung Association (ALA) i ʻōlelo ʻia ʻo ke kanesa maʻi ʻaʻa ke kumu nui o ka make ʻana o ka maʻi ʻaʻai i nā kāne a me nā wahine. Ua manaʻo ʻia 158,080 ʻAmelika e make mai iā ia ma 2016.
ʻO ka ʻoiaʻiʻo ʻo kou mau māmā, e like me kou puʻuwai, nā hono, a me nā ʻāpana ʻē aʻe o kou kino, ka makahiki me ka manawa. Hiki iā lākou ke lilo i mea maʻalahi a nalowale i ko lākou ikaika, hiki ke paʻakikī i ka hanu ʻana. Akā ma ke ʻae ʻana i kekahi mau ʻano olakino, hiki iā ʻoe ke mālama pono i ke olakino o kou mau māmā, a mālama iā lākou i ka hana maikaʻi a hiki i kou mau makahiki kiʻekiʻe.
1. Mai puhi a oki i ka puhipaka
Ua ʻike paha ʻoe i ka puhihihi ʻana e hoʻonui ai i kāu makaʻu o ka maʻi ʻaʻai pūpū. Akā ʻaʻole kēlā wale nō ka maʻi e hiki ai ke kumu. ʻO ka ʻoiaʻiʻo, pili ka puhipaka i ka nui o nā maʻi o ka maʻi, e like me COPD, fibrosis pulmonary idiopathic, a me ka hānō. Hoʻonui ia i kēlā mau maʻi i ʻoi loa. ʻOi aku paha ka make o nā poʻe puhipaka ma COPD ma mua o nā poʻe puhipaka ʻole.
I kēlā me kēia manawa ke puhipaka ʻoe i kahi kūpaka, hāhau ʻoe i nā kaukani i loko o kou mau ake māmā, e like me ka nicotine, carbon monoxide, a me ke kalo. Hoʻopilikia kēia mau mea make i kou mau māmā. Hoʻonui lākou i ka mucus, e lilo i mea paʻakikī no kāu mau māmā e hoʻomaʻemaʻe iā lākou iho, a hoʻonāukiuki a hoʻā ahi. Liʻiliʻi, kūiki kou mau ala kahawai, e paʻakikī ana i ka hanu ʻana.
ʻO ka puhi pū ʻana ke kumu o ka ʻelemakule e piʻi wikiwiki aʻe. ʻO ka hopena, hiki i nā kemika ke hoʻololi i nā hunaola māmā mai ka maʻamau i ka maʻi ʻaʻai.
Wahi a ka, ʻoi aku ma mua o 10 mau manawa a ʻoi aku ka nui o nā makaʻāinana o ʻAmelika i make i ka wā mua mai ka puhi paka ʻana ma mua o ka make ʻana i nā kaua a pau a ʻAmelika Hui Pū ʻIa i hana ai ma kāna moʻolelo. Eia kekahi, ʻo ke puhi ʻana ke kumu ma kahi o 90 pākēneka o nā make a pau o ka maʻi ʻaʻa maʻi i nā kāne a me nā wahine. ʻOi aku ka nui o nā wahine i make i ke kanesa maʻi ʻaʻai i kēlā me kēia makahiki ma mua o ka maʻi ʻaʻai umauma.
No ka nui o kou mau makahiki a pehea ka lōʻihi o kou puhipaka, hiki ke kōkua ke haʻalele ʻana. Ua ʻōlelo ʻo ALA ma loko o 12 mau hola wale nō o ka haʻalele ʻana, hāʻule ka pae o ke kalapona monoxide i kou koko i ka maʻamau. Ma loko o kekahi mau mahina, hoʻomaka ka hoʻomaikaʻi o kāu hana māmā. I loko o hoʻokahi makahiki, ʻo kou makaʻu i ka maʻi puʻuwau coronary ka hapalua o ka mea puhipaka. A ʻoi aku ka maikaʻi o ka lōʻihi o kou noho kīnā ʻole ʻana.
ʻO ka haʻalele pinepine ʻana i nā hoʻāʻo. ʻAʻole maʻalahi ia, akā pono ia. ʻO ka hoʻohui ʻana i nā ʻōlelo aʻoaʻo a me nā lāʻau paha ke ala maikaʻi loa e kūleʻa ai, e like me ka hōʻike a ka Agency for Healthcare Research and Quality.
2. Hoʻomaʻamaʻa e hanu ikaika
Ma waho o ka hōʻalo ʻana i nā kūpaka, ʻo ka loaʻa ʻana o ka hoʻoikaika kino pinepine paha ka mea nui loa hiki iā ʻoe ke hana no ke olakino o kou ake māmā. E like me ka hoʻoikaika ʻana e mālama i kou kino i ke ʻano, mālama nō ia i kou mau māmā ma ke ʻano.
Ke hoʻoikaika ʻoe, ikaika koke ka puʻuwai a hana nui ka māmā. Pono kou kino i ka nui o ka oxygen e hoʻoulu i kou mau mākala. Hoʻonui aʻe kāu mau māmā i kā lākou hana e hāʻawi i kēlā oxygen ʻoiai ke kipaku ʻana i ke kalapona kalapona.
Wahi a kahi mea hou, i ka wā o ka hoʻoikaika kino, hoʻonui kou hanu ʻana ma kahi o 15 mau manawa i ka minuke a hiki i 40 a 60 mau manawa i ka minuke. ʻO ia ke kumu he mea nui e hana maʻamau i ka hoʻoikaika kino aerobic e loaʻa ai iā ʻoe ka hanu paʻakikī.
Hāʻawi kēia ʻano hoʻoikaika i ka hoʻoikaika kino maikaʻi loa no kāu mau māmā. Hoʻonui a kuʻikahi nā mākala ma waena o kou mau iwi ʻaoʻao, a hana ʻeke nā ʻeke i loko o kou mau māmā e hoʻololi i ka oxygen no carbon dioxide. ʻO ka nui o kāu hoʻoikaika kino ʻana, ʻoi aku ka maikaʻi o ka lilo ʻana o kou mau māmā.
ʻO ka hana ʻana i nā ake māmā, olakino olakino ma o ka hoʻoikaika kino e kōkua iā ʻoe e pale maikaʻi aku i ka ʻelemakule a me nā maʻi. ʻOiai inā e hoʻomōhala ʻoe i ka maʻi lolo ma ke ala, kōkua ka hoʻoikaika i ka lohi o ka holomua a mālama iā ʻoe i ka hana lōʻihi.
3. Hōʻalo i ka hōʻike ʻana i nā mea haumia
Hiki i ka hōʻike ʻana i nā mea haumia i ka lewa ke hoʻopōʻino i kou mau māmā a hoʻonui i ka ʻelemakule. Ke ʻōpio a ikaika lākou, hiki i kou mau māmā ke pale maʻalahi i kēia mau mea make. I kou wā ʻelemakule, akā, ua nalowale kekahi o ia kūʻē ʻana a lilo i mea maʻalahi i nā maʻi a me nā maʻi.
E hāʻawi i kou mau māmā i kahi hoʻomaha. E hoʻemi i kāu hōʻike i ka hiki iā ʻoe:
- Hōʻalo i ka uahi lua, a hoʻāʻo e hele ʻole i waho i ka manawa kiʻekiʻe o ka haumia ea.
- Hōʻalo i ka hoʻoluhi kino ma kahi o ke kaʻa nui, ʻoiai hiki iā ʻoe ke inhale i ka luhi.
- Inā ʻike ʻia ʻoe i nā mea haumia i ka hana, e mālama pono i nā hana palekana āpau. Hiki i kekahi mau hana i ke kūkulu ʻana, mining, a me ka hoʻokele ʻōpala ke hoʻonui i ka makaʻu o ka ʻike i nā mea haumia ea.
Ua hōʻike ʻo ke Komikina palekana huahana US no ka mea ʻoi aku ka maikaʻi o ka hoʻohaunaele i loko o ka hale ma waho. ʻO ia, me ka nui o ka hapa nui o ko lākou manawa i loko o ka hale i kēia mau lā, hoʻonui i ka hōʻike i nā mea haumia i loko.
Eia kekahi mau ʻōlelo aʻoaʻo no ka hoʻēmi ʻana i nā mea haumia i loko.
- E hoʻolilo i kou home i kahi ʻāhi puhipaka ʻole.
- Hoʻehuehu i nā lako a me ka hakahaka ma ka liʻiliʻi i hoʻokahi manawa i ka pule.
- E wehe pinepine i ka puka aniani e hoʻonui ai i ka ea o ka ea i loko.
- Hōʻalo i nā fresheners ea synthetic a me nā ihoiho i hiki ke hōʻike iā ʻoe i nā mea hou e like me formaldehyde a me benzene. Ma kahi o, hoʻohana i ka diffuser aromatherapy a me nā aila pono e ʻaʻala maoli i ka ea.
- E hoʻomaʻemaʻe i kou home e like me ka hiki. Hiki ke komo ka puna, ka lepo, a me ka peʻa holoholona i loko o kou mau māmā a hoʻonā i ka huhū.
- E hoʻohana i nā huahana hoʻomaʻemaʻe kūlohelohe ke hiki, a wehe i ka puka aniani i ka hoʻohana ʻana i nā huahana e hana i ka mahu.
- E ʻike pono i kāu mau mea pā, nā pale puhū, a me nā ʻano ea ʻē aʻe i loko o kou home.
4. Kāohi i nā maʻi maʻi
Hiki i nā maʻi ke weliweli loa no kāu mau māmā, keu hoʻi i kou mau makahiki. ʻO ka poʻe i loaʻa i nā maʻi lolo e like me COPD hopohopo nui nei i nā maʻi. ʻOiai ʻo ka poʻe ʻelemākule olakino, hiki ke hoʻomohala maʻalahi i ka pulumonia inā ʻaʻole lākou e akahele.
ʻO ke ala ʻoi loa e hōʻalo ai i nā maʻi puʻupuʻu e hoʻomaʻemaʻe i kou mau lima. E holoi pinepine me ka wai mehana a me ke kopa, a pale i ka hoʻopā ʻana i kou mau maka i hiki.
Inu nui i ka wai a ʻai i nā hua a me nā mea kanu he nui - loaʻa iā lākou nā meaola e kōkua i ka hoʻonui ʻana i kāu ʻōnaehana pale.
E noho i kēia lā me kāu lāʻau lapaʻau. E kiʻi i ka maʻi flu i kēlā me kēia makahiki, a inā he 65 a ʻoi kou mau makahiki, e loaʻa pū kekahi i ka maʻi kōlepa.
5. E hanu nui
Inā like ʻoe me ka poʻe he nui, lawe ʻoe i nā hanu pāpaʻu mai kou wahi umauma, me ka hoʻohana ʻana i kahi hapa liʻiliʻi o kou mau ake māmā. Kōkua ka hanu hohonu i nā māmā a hana i kahi kūkaʻi oxygen piha.
I loko o kahi noiʻi liʻiliʻi i paʻi ʻia i loko o ka, ua loaʻa i nā kānaka noiʻi he pūʻulu o nā manawaleʻa he 12 e hana i nā hana hanu hohonu no 2, 5, a me 10 mau minuke. Ua hoʻāʻo lākou i ka hana māmā a nā mea manawaleʻa ma mua a ma hope o nā hana.
Ua ʻike lākou he nui ka hoʻonui ʻana o ka pono nui ma hope o 2 a me 5 mau minuke o ka hoʻoikaika kino hanu hohonu. ʻO ka mana nui ka nui o ka ea i hiki i nā mea manawaleʻa ke hemo mai ko lākou māmā. Ua hoʻoholo ka poʻe noiʻi he hanu hohonu ka hanu hohonu, ʻoiai no kekahi mau minuke wale nō, he mea pono ia no ka hana māmā.
ʻAe ka ALA hiki i nā hana hanu ʻana ke hana i kou māmā ʻoi aku ka maikaʻi. E hoʻāʻo iā ʻoe iho, e noho mālie i kahi, a hanu mālie i loko o kou ihu wale nō. A laila hanu i ka liʻiliʻi ma mua o ʻelua mau lōʻihi i kou waha. Hiki ke kōkua i ka helu ʻana i kou hanu. ʻO kahi laʻana, i kou inhale helu 1-2-3-4. A laila i kou hāpai ʻana i ka hanu, e helu i ka 1-2-3-4-5-6-7-8.
No ka umauma ka hanu pāpaʻu, a ʻo ka hanu hohonu mai ka ʻōpū, kahi e noho ai kāu diaphragm. E makaʻala i kou ʻōpū e piʻi aʻe ana a hāʻule i kou hoʻomaʻamaʻa ʻana.Ke hana ʻoe i kēia mau hoʻomaʻamaʻa, ʻike paha ʻoe i ka nui o ke kaumaha a me ka hoʻomaha.
ʻO ka lawe lawe ʻana
E hoʻāʻo e hoʻokomo i kēia mau ʻano ʻelima i kēlā me kēia lā: Kāohi i ka puhipaka, hoʻoikaika kino pinepine, hoʻoliʻiliʻi i kāu hōʻike ʻana i nā mea haumia, pale i nā maʻi, a hanu nui. Ma ka nānā ʻana i kou ikaika i kēia mau hana, hiki iā ʻoe ke kōkua i ka mālama ʻana i kou mau māmā me ke ola no ke ola.