Hoʻololi nā ʻelemakule i ka ʻōnaehana hopohopo
ʻO ka lolo a me ka ʻōnaehana ʻōnaehana ke kikowaena kikowaena o kou kino. Kaohi lākou i kou kino:
- Nā Neʻe
- ʻO nā manaʻo
- Nā manaʻo a me nā mea hoʻomanaʻo
Kōkua lākou i ka mālama ʻana i nā lālā e like me kou puʻuwai a me kou ʻōpū.
ʻO nā aʻalolo nā ala e lawe i nā hōʻailona i a i kou lolo a me ke koena o kou kino. ʻO ka iwi kuamoʻo ka pūʻulu o nā aʻalolo e holo mai kou lolo i lalo ma ke kikowaena o kou kua. Hoʻonui ʻia nā aʻalolo mai ka iwi kuamoʻo a i kēlā me kēia ʻāpana o kou kino.
KA HULIAHI MAKAHIKI A ME NĀ HUA MA NĀ KĀNĀWAI NERVOUS
I kou mau makahiki, hele kou lolo a me kou ʻōnaehana ma waena o nā loli kūlohelohe. Lilo i kou lolo a me ka iwi kuamoʻo i nā hunaola a me ke kaupaona (atrophy). E hoʻomaka paha nā pūnaewele nerve e hoʻolohi lohi i nā leka ma mua o ka wā i hala. Hiki ke hōʻiliʻili i nā huahana neoneo a i ʻole nā kemika ʻē aʻe e like me beta amyloid i loko o ka lolo i ka wā e haki ai nā aʻa nerve. Hiki i kēia ke kumu i nā hoʻololi kūlohelohe ʻole i ka lolo i kapa ʻia nā plak a me nā tangles e hana. Hiki i kahi pigment brown momona (lipofuscin) ke kūkulu i nā aʻa nerve.
Hiki i ka haki ʻana o nā aʻalolo ke hoʻopili i kou noʻonoʻo. Ua hōʻemi paha ʻoe a nalowale paha i nā reflexes a i ʻole ka manaʻo. Ke alakaʻi nei kēia i nā pilikia me ka neʻe a me ka palekana.
ʻO ka lohi o ka noʻonoʻo, ka hoʻomanaʻo, a me ka noʻonoʻo kahi ʻāpana maʻamau o ka ʻelemakule. ʻAʻole like kēia mau hoʻololi i kēlā me kēia. Nui nā loli o kekahi poʻe i ko lākou aʻa a me ka lolo. ʻO kekahi he mau loli wale nō. ʻAʻole pili mau kēia mau hoʻololi i nā hopena i kou hiki ke noʻonoʻo.
HE PILIKIA O NĀ KUMU NERVOUS MA KAHI MAKAHIKI
ʻO ka dementia a me ka nalo ʻana o ka hoʻomanaʻo ʻana ʻaʻole ia kahi mahele maʻamau o ka ʻelemakule. Hiki iā lākou ke kumu ʻia e nā maʻi lolo e like me ka maʻi ʻo Alzheimer, ka mea a nā kauka e manaʻo nei e pili ana me nā plake a me nā ʻūlū e hana ana i ka lolo.
ʻO Delirium ka huikau koke e alakaʻi ai i nā loli i ka noʻonoʻo a me ka lawena. Pili pinepine ia i nā maʻi i pili ʻole i ka lolo. Hiki i ka maʻi ke hoʻolalelale i kahi kanaka makua. Hiki i kekahi mau lāʻau ke kumu i kēia.
Hiki ke hoʻokumu ʻia nā pilikia noʻonoʻo a me nā lawena e ka maʻi diabetes maikaʻi ʻole. Hiki ke keakea a hāʻule ke kō i nā kō a me ka noʻonoʻo.
E kamaʻilio me kāu mea mālama ola inā loaʻa nā loli i:
- Hoʻomanaʻo
- Manaʻo ʻia
- Ka hiki ke hana i kahi hana
E ʻimi koke i ke kōkua lapaʻau inā kū koke kēia mau ʻōuli a i ʻole me nā ʻōuli ʻē aʻe. He mea nui ka hoʻololi ʻana i ka noʻonoʻo, ka hoʻomanaʻo ʻana, a me ka lawena inā ʻokoʻa ia mai kāu mau maʻamau maʻamau a i ʻole ka hopena i kou nohona.
KOHO ANA
Hiki i ka hoʻoikaika kino a me ke kino ke kōkua i kou lolo e ʻoiʻoi. Nā hana noʻonoʻo me:
- Heluhelu ʻana
- Ke hana nei i nā pāʻālua kea
- Kamaʻilio kūkā
Paipai ka hoʻoikaika kino i ke kahe o ke koko i kou lolo. Mālama pū kekahi ia i ka emi ʻana o nā lolo lolo.
HE MAU OLELO HOU
Ke hele a makua ʻoe, e loaʻa nā hoʻololi ʻē aʻe, e like me:
- I loko o nā lālā, nāʻaʻaʻa, a me nā hunaola
- I ka puʻuwai a me nā kīʻaha koko
- I nā hōʻailona koʻikoʻi
- I nā manaʻo
- ʻŌnaehana lolo a me ka pūnao
- Maʻi Alzheimer
ʻO Botelho RV, Fernandes de Oliveira M, Kuntz C. ʻIli ʻokoʻa o ka maʻi ʻōiwi. I: Winn HR, hoʻoponopono. ʻO Youmans a me Winn Neurological Surgery. ʻEpekema 7 Piladelapia, PA: Elsevier; 2017: chap 280.
Martin J, Li C. ʻO kaʻelemakule noʻonoʻo maʻamau. I: Fillit HM, Rockwood K, Young J, eds. ʻO Brocklehurst's Textbook of Geriatric Medicine a me Gerontology. 8th ed. Piladelapia, PA: Elsevier, 2017: chap 28.
Sowa GA, Weiner DK, Camacho-Soto A. ʻeha Geriatric. I: Benzon HT, Raja SN, Liu SS, Fishman SM, Cohen SP, eds. Nā mea nui o ka lāʻau lapaʻau ʻeha. ʻEhā ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2018: chap 41.