Pākuʻi A: Nā ʻ Wordlelo a me ke ʻano o lākou
Mea Kākau:
Gregory Harris
Lā O Ka Hana:
11 Apelila 2021
HōʻAno Hou I Ka Lā:
9 Malaki 2025

Anter
- Nā Huaʻōlelo laula
- Nā ʻĀpana Kino a me nā maʻi
- Nā kūlana a me nā kuhikuhi
- Nā Helu a me nā Helu
- Waihoʻoluʻu
- Nā Kino a me nā Kino
- Maikaʻi a maikaʻi ʻole paha
- Nā Kaʻina Hana, Diagnosis and Surgery
Eia kahi papa inoa o nā ʻāpana huaʻōlelo. Ma ka hoʻomaka paha lākou, ma ka waena, a i ʻole ka hopena o kahi huaʻōlelo olakino.
Nā Huaʻōlelo laula
Mahele | Wehewehe |
---|---|
-ac | pili ana i |
andr-, andro- | kāne kāne |
auto- | iho |
bio- | ke ola |
chem-, chemo- | kemika |
cyt-, cyto- | pūnaewele |
-blast-, -blasto, -blastic | ʻōpuʻu, germ |
-cyte, -cytic | pūnaewele |
fibr-, fibro- | puluniu |
gluco-, glycol- | glucose, kō |
gyn-, gyno-, gynec- | wahine |
hetero- | ʻē aʻe, ʻokoʻa |
hydr-, wai- | wai |
idio- | ponoʻī, kā haʻi ponoʻī |
-kea | pili ana i |
karyo- | nukelea |
neo- | hou |
-ous | pili ana i |
ʻoxy- | ʻoiʻoi, koʻikoʻi, oxygen |
pan-, pant-, panto- | āpau a ma nā wahi āpau paha |
kaona- | lāʻau, lāʻau lapaʻau |
re- | hou aku, hoʻi hope |
somat-, somatico-, somato- | kino, kino |
Nā ʻĀpana Kino a me nā maʻi
Mahele | Wehewehe |
---|---|
aloha-, aloha- | ka hoʻolohe ʻana |
aden-, adeno- | gland |
adip-, adipo- | momona |
adren-, adreno- | gland |
angi-, angio- | koko moku |
ateri-, aterio- | artery |
ʻaʻa-, arthro- | ami |
aloha- | lihilihi maka |
Bronch, IA | bronchus (ke alaloa nui e alakaʻi ʻia mai ka trachea (puka makani) a i kahi akemāmā) |
bucc-, bucco- | papalina |
aloha-, burso- | bursa (kahi ʻeke liʻiliʻi piha piha i ka wai e hana ma ke ʻano he cushion ma waena o kahi iwi a me nā ʻoniʻoni ʻē aʻe) |
carcin-, carcino- | maʻi ʻaʻai |
cardi-, cardio- | Puʻuwai |
cephal-, cephalo- | poʻo |
chol- | pāpaʻa |
aloha | kāʻawe |
Coron- | Puʻuwai |
kāki- | iwi ʻaoʻao |
crani-, cranio- | lolo |
cutane | ʻili |
cyst-, cysti-, nā- | ʻeke a ʻeke paha |
iukei- | huahelu (manamana lima a manamananui) |
derm-, dermato- | ʻili |
duodeno- | duodenum (ka hapa mua o kou ʻōpū liʻiliʻi, ma hope pono o kou ʻōpū) |
-esthesio | manaʻo hoʻohiwahiwa |
ʻōlinolino- | alelo |
ʻōpū- | ʻōpū |
gnath-, gnatho- | iwi ā |
grav- | kaumaha |
hem, hema-, hemat-, hemato-, hemo- | koko |
hepat-, hepatico-, hepato- | ake |
hidr-, hidro- | ka hou |
mōʻaukala-, mōʻaukala-, mōʻaukala- | 'aʻaʻa |
hystero- | kōpū |
ileo- | ileum (ka ʻaoʻao haʻahaʻa o ka ʻōpū liʻiliʻi) |
irid-, irido- | Iris |
ischi-, ischio- | ischium (ka ʻaoʻao lalo a me hope o ka iwi hip) |
-piuma | 'ole aʻaʻaʻaʻa |
kerat-, kerato- | cornea (maka a ʻili paha) |
lacrim-, lacrimo- | haehae (mai kou mau maka) |
lact-, lacti-, lacto- | waiū |
laryng-, laryngo- | larynx (pahu leo) |
lingu-, linguo- | alelo |
lip-, lipo- | momona |
lith-, litho- | pōhaku |
lymp-, limopho- | lymph |
mamm, mast-, mākia- | umauma |
mening-, meningo- | meninges (nā membrane e hoʻopuni ana i ka lolo a me ka iwi kuamoʻo) |
muscul, musclo- | mākala |
my-, myo- | mākala |
myel-, myelo- | kaulaʻi ʻiwi OR ʻiwi iwi |
myring-, myringo- | pā pepeiao |
nephr-, nephro- | hakuʻala |
neur-, neuri-, neuron | ʻalalā |
ʻaukala- | maka |
Odont-, ʻAonto- | niho |
kauila-, kauila- | manamana lima, manamana wāwae |
oo- | hua moa, ovary |
oofor-, oophoro- | ovary |
op-, opt- | hihio |
ophthalm-, ophthalmo- | maka |
orchid-, orchido-, orchio- | nā hōʻike |
ossi- | iwi |
aloha- | iwi |
ost-, oste-, osteo- | iwi |
ot-, oto- | pepeiao |
ovari-, ovario-, ovi-, ovo- | ovary |
phalang- | phalanx (nā iwi i nā manamana lima a me nā manamana wāwae) |
paul-, paul- | pharynx, ʻāʻī |
phleb-, phlebo- | uaua |
phob-, phobia | makaʻu |
phren-, kīwī-, phrenico-, kīwī- | diaphragm |
pleur-, pleura-, pleuro- | rib, pleura (membrane i wahī ʻia ma waho o kou mau māmā a kau i ka loko o kou umauma umauma) |
pūhū, pneuma-, pneumat-, ʻōpū- | ea, māmā |
pod-, podo | wāwae |
prostat- | hoʻokamakama |
psych-, psyche-, psycho- | manaʻo |
hoʻolaha-, hoʻolaha- | anus, pololei |
pyel-, pyelo- | pelvis |
lāhui- | ʻōiwi |
ʻōiwi, recto- | ʻūhā |
ren-, reno- | hakuʻala |
kūlia- | retina (o ka maka) |
rhin-, rhino- | ihu |
salping-, salpingo- | paipu |
sial-, sialo- | ʻūlū, gland salivary |
sigmoid-, sigmoido- | kolamu sigmoid |
splanchn-, splanchni-, splanchno- | viscera (nā ʻōhua kūloko) |
sperma-, spermato-, spermo- | sperm |
hele- | hanu |
splen-, spleno- | ʻāpala |
spondyl-, spondylo- | vertebra |
hope | sternum (ka umauma) |
-, stoma-, at-, ato- | waha |
thel-, thelo- | nipples |
ana-, ana-, ana- | umauma |
thromb-, thrombo- | ʻōpū koko |
hoao-, thyro- | kelepaʻi thyroid |
trache-, trakeo- | trachea (pepa makani) |
tympan-, tympano- | pā pepeiao |
ur-, uro- | mimi |
uri-, uric-, urico- | ʻākika urika |
-uria | i ka mimi |
pūnana- | ʻāpala |
ʻaoʻao-, varico- | ʻūlū, ipu koko |
vasuloulo- | koko moku |
ven-, veno- | uaua |
ʻōiwi- | vertebra, ʻōiwi |
vesic-, vesico- | vesicle (cyst a i ʻole ʻeke) |
Nā kūlana a me nā kuhikuhi
Mahele | Wehewehe |
---|---|
ab-, abs- | mai |
ambi- | ʻaoʻao ʻelua |
Ante- | mua, mua |
puni- | puni |
paikikala- | pōʻai, pōʻaiapuni |
dextr-, dextro- | ʻaoʻao ʻākau |
de- | mai, pau ʻana |
dia- | ma o, ma o |
ect-, ecto-, exo- | waho; mawaho |
en- | loko |
hope-, endo-, komo-, komo-, | maloko; loko |
epi- | Ma luna, ma waho o |
ex-, keu | ma ʻō aku |
infra- | malalo; malalo iho |
waena- | ma waena o |
i loko o | loko |
aloha- | waena |
meta- | ma ʻō aku, hoʻololi |
para- | kaʻaoʻao, abnormal |
no | ma o |
peri- | puni |
pou- | mahope, mahope |
mua- | ma mua, ma mua |
aloha- | kua, kua |
sinistr-, sinistro- | hema, ʻaoʻao hema |
lalo | malalo |
super- | ma luna |
supra- | ma luna, ma luna |
sy-. syl-, sym-, syn-, sys- | pū |
trans- | ma o, ma o |
Nā Helu a me nā Helu
Mahele | Wehewehe |
---|---|
bi- | elua |
maka | lohi |
kūlou- | pālua |
hemi- | hapalua |
homo- | like |
hyper- | ma luna, ma ʻō aku, nui loa |
hypo- | malalo, hemahema |
iso- | kūlike, like |
hāmeʻa- | nui, lōʻihi, nui |
meg-, mega-, megal-, megalo- | nui, nui |
-megaly | hoʻonui |
mic-, micro- | liʻiliʻi |
mon-, mono- | ekahi |
maha | lehulehu |
olig-, oligo- | kakaikahi, liʻiliʻi |
poli- | nui, ʻoi loa |
quadri- | ʻehā |
hapalua | hapalua |
aoio- | wikiwiki |
tetra- | ʻehā |
tri- | ekolu |
uni- | ekahi |
Waihoʻoluʻu
Mahele | Wehewehe |
---|---|
chlor-, chloro- | ōmaʻomaʻo |
chrom-, chromato- | kala |
ʻO Cyano- | polū |
eryth-, erythro- | ulaʻula |
leuk-, leuko- | keʻokeʻo |
melan-, melano- | eleʻele |
xanth-, xantho- | melemele |
Nā Kino a me nā Kino
Mahele | Wehewehe |
---|---|
-kele | ʻōhū |
koho- | hana uila |
kin-, kine-, kinesi-, kinesio-, kino- | neʻe |
aloha-, aloha- | humped |
morph-, morpho- | kinona |
rhabd-, rhabdo- | lāʻau-koʻokoʻo, striated |
scoli-, scolio- | wili |
auwe-, cryo- | anuanu |
phon-, phono- | kani |
phos- | kukui |
kiʻi-, kiʻi- | kukui |
haʻi-, reticulo- | ʻupena |
therm-, thermo- | wela |
noi- | leo, hoʻopilikia, kaomi |
Maikaʻi a maikaʻi ʻole paha
Mahele | Wehewehe |
---|---|
-alge-, -algesi | ʻeha |
a-, an- | me ka ʻole; nele |
anti- | kūʻē |
kūʻē- | kūʻē |
dis- | kaʻawale ʻana, ka hoʻokaʻawale ʻana |
-dynia | ʻeha, ʻōhū |
hele | paʻakikī, maikaʻi ʻole |
-eal, -ial | pili ana i |
-kākoʻo | hoʻonui a hoʻonui paha |
-emesis | ka luaʻi |
-emia | kulana koko |
-esis | kūlana a kulana paha |
eu- | maikaʻi, maikaʻi |
-ia | kūlana |
iasis | kulana, hoʻokumu o |
-ism | kūlana |
-ites, -itis | pehu |
-lysis, -lytic, lyso-, lys- | wāwahi, wāwahi, wāwahi |
mal- | maikaʻi ʻole, maikaʻi ʻole |
-malasia | palupalu ana |
-mania | hoʻāʻo morbid i kahi mea / mea |
myc-, myco- | ʻalalā |
myx-, myxo- | ʻūlū |
Neko-, Neko- | make |
normo- | maʻamau |
-kahi | ʻeha |
-oma | ʻōiwi |
-ʻole | ʻano like |
orth-, ortho- | pololei, maʻamau, pololei |
-osis | kūlana, maʻamau maʻamau |
-pathy, patho-, ala- | maʻi |
-penia | hemahema, nele o |
-phagia, phagy | e ʻai nei, e ale nei |
-phasia | haiolelo |
-plasia, -plastic | ulu ana |
-plegia | lolo |
-pnea | ka hanu ʻana |
-poiesis | iecaianoaaiiuo |
-praxia | neʻe |
pro- | ʻoluʻolu, kākoʻo |
pseudo- | wahaheʻe |
pro- | ʻoluʻolu, kākoʻo |
-ptosis | hāʻule ʻana, hāʻule ʻana |
pyo- | pāū |
pyro- | fiva |
luna- | ʻōpuʻu, nui, leo |
-rrhage, -rrhagic | kahe ana ke koko |
-rhea | kahe a hoʻokuʻu paha |
sarco- | muscular, kikokiko |
schisto- | mahele, mahele, mahele |
schiz-, schizo | nahā, wāwahi |
sclera-, sclero- | paakiki |
-sclerosis | ʻoʻoleʻa |
-sis | kūlana |
-spasm | kulana ʻami |
spasmo- | spasm |
-ke hoʻokū | pae, hoʻololi ʻole |
sten-, steno- | haiki, ālai ʻia |
-ʻāpana | neʻe |
-ʻāpana | ulu ana |
Nā Kaʻina Hana, Diagnosis and Surgery
Nā ʻāpana | Wehewehe |
---|---|
-centesis | ʻoki kīkoki e hemo ai ka wai |
-desis | hoʻopaʻa paʻa ʻana |
-kākoʻo | ʻoki, hemo |
-gram, -graph, -graphy | hoʻopaʻa leo, kākau ʻia |
-meter | mea hana i hoʻohana ʻia no ke ana ʻana |
-mika | ana o |
-pīpē | ninaninau ʻike maka |
-ostomy | wehe ana |
-otomy | ʻIsionʻoki |
-pexy | hoʻopaʻa paʻa |
-papu | hana hou ʻoki kino |
lekiō- | pāhawewe, mākala |
-ʻrlelo Hou | suture |
-kahi, -kope | e nānā, no ka hoʻokolokolo ʻana |
-kauhau | wehe ʻoki kino |
-tomy | ʻoki; ʻokiʻoki |
-ʻaukaha | ʻānai ʻana |