Aphasia
Anter
- He aha ka aphasia?
- He aha nā hōʻailona o ka aphasia?
- Nā ʻano aphasia
- Aphasia maikaʻi
- Aphasia nonfluent
- ʻApasia conduction
- Aphasia honua
- He aha ke kumu o ka aphasia?
- Nā kumu o ka aphasia manawa
- ʻO wai ka makaʻu no ka aphasia?
- Ke hōʻike nei i ka aphasia
- Ke mālama nei i ka aphasia
- He aha ka kuanaʻike no ka poʻe i loaʻa ka aphasia?
- Kāohi ʻana i ka aphasia
He aha ka aphasia?
ʻO Aphasia kahi maʻi kamaʻilio e kū ana ma muli o ka hōʻino o ka lolo i hoʻokahi a ʻoi paha mau wahi e kaohi i ka ʻōlelo. Hiki iā ia ke hoʻopili i kāu kamaʻilio waha, kamaʻilio palapala, a i ʻole ʻelua paha. Hiki iā ia ke hoʻopilikia i nā pilikia me kou hiki ke:
- heluhelu
- kākau
- ʻlelo
- maopopo ʻōlelo
- hoʻolohe
Wahi a ka National Aphasia Association, ma kahi o 1 miliona mau ʻAmelika i loaʻa kekahi ʻano aphasia.
He aha nā hōʻailona o ka aphasia?
Hōʻokoʻa nā ʻōuli o ka aphasia mai ke akahai a i ʻole koʻikoʻi. Pili lākou i kahi e loaʻa ai ka pōʻino i kou lolo a me ke koʻikoʻi o ia hōʻino.
Hiki i Aphasia ke hoʻopili i kāu:
- ʻlelo ʻana
- ka hoʻomaopopo ʻana
- heluhelu ana
- kākau
- kamaʻilio hoʻākāka, e pili ana i ka hoʻohana ʻana i nā huaʻōlelo a me nā ʻōlelo
- kamaʻilio ʻoluʻolu, kahi e pili ana i ka hoʻomaopopo ʻana i nā ʻōlelo a haʻi
Hiki i nā ʻōuli e pili i ke kamaʻilio kamaʻilio ke:
- ke kamaʻilio nei i nā huaʻōlelo pōkole, piha ʻole paha
- ke kamaʻilio nei i nā ʻōlelo i hiki ʻole i ka poʻe ʻē aʻe ke hoʻomaopopo
- me ka hoʻohana ʻana i nā huaʻōlelo hewa a i ʻole nā huaʻōlelo lapuwale
- hoʻohana ʻana i nā huaʻōlelo i ke kaʻina hewa
Hiki i nā ʻōuli e hoʻopili i ke kamaʻilio hoʻokipa ke komo pū i:
- paʻakikī e hoʻomaopopo i ka haʻi ʻōlelo a haʻi
- pilikia i ka hāhai i ka ʻōlelo wikiwiki
- ke kuhi hewa ʻole i ka huaʻōlelo figurative
Nā ʻano aphasia
ʻO nā ʻano ʻehā nui o ka aphasia:
- makaukau
- pono ole
- conduction
- puni honua
Aphasia maikaʻi
Kapa ʻia ka aphasia mālohi ʻo apernia ʻo Wernicke. Pili pinepine ia i ka hōʻino ʻana i ka ʻaoʻao hema hema o kou lolo. Inā loaʻa iā ʻoe kēia ʻano aphasia, hiki iā ʻoe ke ʻōlelo akā pilikia ʻoe i ka hoʻomaopopo ʻana ke kamaʻilio kekahi. Inā loaʻa iā ʻoe ka aphasia maikaʻi, malia paha ʻoe e:
- hiki ʻole ke hoʻomaopopo a hoʻohana pololei i ka ʻōlelo
- kamaʻilio e kamaʻilio i nā huaʻōlelo lōʻihi a paʻakikī hoʻi i mea ʻole a hoʻokomo i nā huaʻolelo hewa a waha ʻole paha
- ʻike ʻole ʻaʻole hiki i nā poʻe ʻē aʻe ke hoʻomaopopo iā ʻoe
Aphasia nonfluent
Kapa ʻia ka aphasia nonfluent ʻo Broca's aphasia. Pili pinepine ia i ka hōʻino ʻana i ka ʻaoʻao mua hema o kou lolo. Inā loaʻa iā ʻoe kahi aphasia nonfluent, e ʻike paha ʻoe:
- e ʻōlelo i nā huaʻōlelo pōkole, piha ʻole
- hiki ke lawe i nā leka maʻamau, akā ua hemahema paha ʻoe i kekahi mau huaʻōlelo
- hiki i ka hiki ke hoʻomaopopo i ka ʻōlelo a haʻi
- ʻike i ka huhū no ka mea ʻike ʻoe ʻaʻole hiki i nā poʻe ʻē aʻe ke hoʻomaopopo iā ʻoe
- loaʻa ka nāwaliwali a palal paha paha ma ka ʻaoʻao ʻākau o kou kino
ʻApasia conduction
Pili ka conduction aphasia i ka pilikia i ka hana ʻana i kekahi mau huaʻōlelo a huaʻōlelo paha. Inā loaʻa iā ʻoe kēia ʻano aphasia, maopopo paha iā ʻoe ke kamaʻilio a haʻi. Maliʻa paha e hoʻomaopopo ka poʻe ʻē aʻe i kāu walaʻau akā pilikia paha ʻoe i ka hana hou ʻana i nā huaʻōlelo a hana i kekahi mau hewa ke kamaʻilio.
Aphasia honua
Pili ka aphasia ākea āpau i nā hōʻino nui i mua a i hope o ka ʻaoʻao hema o kou lolo. Inā loaʻa iā ʻoe kēia ʻano aphasia, e ʻike paha ʻoe:
- pilikia nui i ka hoʻohana ʻana i nā huaʻōlelo
- pilikia nui i ka hoʻomaopopo ʻana i nā huaʻōlelo
- palena palena ʻole hiki ke hoʻohana pū i kekahi mau huaʻōlelo
He aha ke kumu o ka aphasia?
Hana ʻia ʻo Aphasia ma muli o ka hōʻino ʻana i hoʻokahi a ʻoi paha mau wahi o kou lolo e kaohi ana i ka ʻōlelo. Ke hiki mai ka poino, hiki iā ia ke keʻakeʻa i ka lako o ke koko i kēia mau wahi. Me ka ʻole o ka oxygen a me nā meaʻai mai kou lako o ke koko, make nā hunaola i kēia mau ʻāpana o kou lolo.
Hiki i Aphasia ke hana ma muli o:
- he tumo lolo
- he maʻi maʻi
- dementia a i ʻole kahi maʻi neurological ʻē aʻe
- he maʻi hoʻohaʻahaʻa
- he hōʻeha poʻo
- he hahau
ʻO nā hahau ke kumu maʻamau o ka aphasia. Wahi a ka National Aphasia Association, aia ka aphasia ma 25 a 40 mau pākēneka o ka poʻe i loaʻa i ka maʻi ʻōkā.
Nā kumu o ka aphasia manawa
Hiki i ka hopu ʻana a i ʻole migraines ke hana i ka aphasia manawa.Hiki pū kekahi aphasia kūlohelohe ma muli o a hoʻouka ischemic kuewa (TIA), ka mea e hoʻopau ai i ke kahe o ke koko i kou lolo. Kāhea ʻia kahi TIA he ministroke. Nā hopena o kahi TIA:
- nāwaliwali
- numbness o kekahi mau ʻāpana o ke kino
- paʻakikī e ʻōlelo
- paʻakikī paʻakikī i ka ʻōlelo ʻana
He ʻokoʻa ka TIA mai kahi hahau no ka mea he manawa pōkole kona hopena.
ʻO wai ka makaʻu no ka aphasia?
Hoʻopili ʻo Aphasia i nā poʻe o nā makahiki āpau, me nā keiki. ʻOiai ʻo ka hahau ka kumu maʻamau o ka aphasia, ʻo ka hapa nui o ka poʻe me ka aphasia ma waena o ka makahiki a ʻoi paha.
Ke hōʻike nei i ka aphasia
Inā manaʻo kāu kauka he aphasia ʻoe, kauoha paha lākou i nā hoʻokolohua kiʻi ʻana e ʻike i ke kumu o ka pilikia. Hiki i kahi scan CT a MRI paha ke kōkua iā lākou e ʻike i ka wahi a me ke koʻikoʻi o ka hōʻino o kou lolo.
Hiki paha iā ʻoe ke kauka ke pale iā ʻoe no ka aphasia i ka wā e hoʻomaʻamaʻa ai no ka ʻeha o ka lolo a me ka hahau ʻana. ʻO kahi laʻana, hōʻoia paha lākou i kou hiki iā:
- ukali i nā kauoha
- inoa mea
- komo i kahi kamaʻilio
- pane i nā nīnau
- kākau huaʻōlelo
Inā loaʻa iā ʻoe ka aphasia, hiki i kahi pathologist ʻōlelo-ʻōlelo ke kōkua e ʻike i kāu mau kīnā kamaʻilio kikoʻī. Ma kāu hoʻokolokolo ʻana, e hoʻāʻo lākou i kou hiki:
- e haʻi maopopo
- e hōʻike i nā manaʻo i ka manaʻo
- e launa pū me nā poʻe ʻē aʻe
- heluhelu
- kākau
- maopopo i ka ʻōlelo waha a me ka ʻōlelo kākau
- hoʻohana i nā ʻano ʻanoʻano o ke kamaʻilio
- ale
Ke mālama nei i ka aphasia
Paipai kāu kauka i ka ʻōlelo haʻi ʻōlelo e mālama i ka aphasia. Hele mālie a lohi hoʻi kēia hana. Pono ʻoe e hoʻomaka i ka wā hiki ma hope o ka ʻeha o ka lolo. Pili paha kāu papa hana pilikino i:
- hana i nā hana e hoʻomaikaʻi ai i kou mākau kamaʻilio
- ke hana nei i nā hui e hoʻomaʻamaʻa i kāu mākau kamaʻilio
- Ke hoʻāʻo nei i kāu mākau kamaʻilio i nā kūlana o ke ola maoli
- ke aʻo ʻana e hoʻohana i nā ʻano o ke kamaʻilio ʻana, e like me nā ʻōuli, nā kiʻi, a me nā kamaʻilio kūkākūkā me ka kamepiula
- me ka hoʻohana ʻana i nā kamepiula e aʻo hou i nā huaʻōlelo a me nā verbs
- paipai i ka ʻohana ʻana e kōkua iā ʻoe e kamaʻilio ma ka home
He aha ka kuanaʻike no ka poʻe i loaʻa ka aphasia?
Inā loaʻa iā ʻoe kahi aphasia kūlohelohe ma muli o kahi TIA a i ʻole migraine, ʻaʻole pono ʻoe e mālama. Inā loaʻa iā ʻoe kekahi ʻano aphasia, e hoʻōla paha ʻoe i kekahi hiki i ka ʻōlelo a i hoʻokahi mahina ma hope o kou kū mau ʻana i ka ʻino o ka lolo. Eia nō naʻe, ʻaʻole paha e hoʻi hou kāu mau hiki ke kamaʻilio piha.
Hoʻoholo nā mea he nui i kāu kuana:
- ke kumu o ka lolo ʻana o ka lolo
- kahi o ka poino o ka lolo
- ka nui o ka poino o ka lolo
- kou mau makahiki
- kou olakino holoʻokoʻa
- kou hoʻoikaika e ukali i kāu hoʻolālā hoʻomalu
E kamaʻilio me kāu kauka e kiʻi i ka ʻike hou aku e pili ana i kāu kūlana kikoʻī a me ka nānā lōʻihi.
Kāohi ʻana i ka aphasia
ʻAʻole hiki ke pale ʻia ka hapa nui o nā kūlana i kumu i ka aphasia, e like me nā tumors lolo a i ʻole nā maʻi degenerative. Eia naʻe, ʻo ke kumu maʻamau o ka aphasia ka maʻi hahau. Inā hōʻemi ʻoe i kou maka o ka hahau ʻana, hiki iā ʻoe ke hoʻohaʻahaʻa i kāu makaʻu o ka aphasia.
E hana i nā kaʻina hana i lalo e hoʻohaʻahaʻa i kou makaʻi o ka hahau.
- E hōʻoki i ka puhi inā puhi ʻoe.
- Inu ʻalekohola wale nō i ka manawa kūpono.
- Hoʻomaʻamaʻa i kēlā me kēia lā.
- ʻAi i kahi papaʻai i haʻahaʻa i ka sodium a me ka momona.
- E hana i nā kaupae e kaohi i kou kaʻe koko a me ka cholesterol.
- Hana i nā kaupae e kaohi i ka maʻi kō a i ʻole nā pilikia holo inā loaʻa iā ʻoe.
- E loaʻa i ka lāʻau no ka fibrillation atrial inā loaʻa iā ʻoe.
- E mālama koke i ka lāʻau lapaʻau inā hoʻomohala ʻoe i nā ʻōuli o ka maʻi kō.