Kīnā ʻole o ka noʻonoʻo

ʻO ke kīnā ʻole o ka naʻau kahi maʻi i ʻike ʻia ma mua o ka piha ʻana o nā makahiki 18 e pili pū ana me ka hana ʻikepili ma lalo a me ka nele o nā mākau e pono ai no ka nohona o kēlā me kēia lā.

I ka wā i hala, ua hoʻohana ʻia ka huaʻōlelo noʻonoʻo retardation e wehewehe i kēia ʻano. ʻAʻole hoʻohana hou ʻia kēia huaʻōlelo.

Hoʻopilikia ke kīnā ʻole o ka ʻike ma kahi o 1% a 3% o ka heluna kanaka. Nui nā kumu o ke kīnā o ka ʻike, akā ʻike nā kauka he kumu kikoʻī ma 25% wale nō o nā hihia.

Pili nā kumu pilikia i nā kumu. ʻO nā kumu o ke kīnā ʻole o ka ʻike hiki ke komo pū:

• Nā maʻi (i kēia manawa i ka wā hānau a i ʻole ke hanana ʻana ma hope o ka hānau ʻana)
• Nā ʻino o Chromosomal (e like me Down Syndrome)
• Kūlohelohe
• Metabolic (e like me hyperbilirubinemia, a i ʻole nā ​​kiʻekiʻe bilirubin kiʻekiʻe loa i nā pēpē)
• Nutritional (e like me malnutrisi)
• Toxic (ʻike intrauterine i ka wai ʻona, cocaine, amphetamines, a me nā lāʻau ʻē aʻe)
• Trauma (ma mua a ma hope hoʻi o ka hānau ʻana)
• ʻAʻole wehewehe ʻia (ʻaʻole maopopo i nā kauka ke kumu o ke kīnā o ka noʻonoʻo o ke kanaka)

Ma ke ʻano he ʻohana, kuhi paha ʻoe he maʻi kīnā ko kāu keiki ke loaʻa i kāu keiki kekahi o kēia mau mea:

• ʻO ka hemahema a i ʻole ka lohi o ka hoʻomohala ʻana o ka mākau kaʻa, mākau ʻōlelo, a me nā mākau kōkua pilikino, keu hoʻi ke hoʻohālikelike ʻia i nā hoa
• ʻO ka ulu ʻole i ka naʻau a i ʻole ka hoʻomau ʻana i nā ʻano pēpē
• Ka nele o ka hoihoi
• Nā pilikia e mālama nei i ke kula
• ʻAʻole hiki ke hoʻololi (hoʻomaʻa i nā hanana hou)
• Ka ʻike paʻakikī a me ka mālama ʻana i nā lula kaiaulu

Hiki i nā hōʻailona o ke kīnā ʻole o ka ʻike mai ke akahai a i ke koʻikoʻi.

Hoʻohana pinepine ʻia nā hoʻokolohua hoʻomohala e hōʻike i ke keiki:

• Hōʻike hōʻike loiloi hoʻomohala ulu ulu Denver
• Helu adaptive behavior ma lalo o ka awelika
• Ke ala hoʻomohala ma lalo o ko nā hoa
• ʻO ka helu kuʻina Intelligence (IQ) ma lalo o 70 ma kahi hōʻike IQ maʻamau

ʻO ka pahuhopu o ka mālama ʻana e hoʻomohala i ka hiki o ke kanaka i ka piha. E hoʻomaka paha ka hoʻonaʻauao kūikawā a me ka hoʻomaʻamaʻa ʻana i ka wā ʻōpio. Hoʻopili kēia i nā mākau kaiaulu e kōkua i ke kanaka e hana ma ke ʻano maʻamau.

He mea nui ia na ka loea e loiloi i ke kanaka no nā pilikia olakino a me ka noʻonoʻo ʻē aʻe. Kōkua pinepine ʻia ka poʻe me ke kino kīnā me ka aʻoaʻo aʻoaʻo.

Kūkākūkā i ka mālama ʻana o kāu keiki a me nā koho kākoʻo me kāu kauka olakino a i ʻole ka mea hana kaiaulu i hiki iā ʻoe ke kōkua i kāu keiki e kiʻi i kā lākou hiki.

Hāʻawi paha kēia mau kumuwaiwai i ka ʻike hou aku:

• ʻAmelika Hui Pū ʻIa e pili ana i nā kīnā ʻole o ka noʻonoʻo a me ka hoʻomohala - www.aaidd.org
• ʻO ka Arc - www.thearc.org
• National Association for Down Syndrome - www.nads.org

Loaʻa ka hopena i:

• Ka paʻakikī a me ke kumu o ke kīnā o ka ʻike
• Nā kūlana ʻē aʻe
• Hoʻomaʻo a me nā hoʻoponopono

Alakaʻi ka poʻe he nui i nā ola huahana a aʻo e hana i kā lākou iho. Pono nā poʻe ʻē aʻe i kahi hanana i kūleʻa e kūleʻa nui ai.

Kāhea i kāu mea hāʻawi inā:

• He hopohopo kāu e pili ana i ka ulu ʻana o kāu keiki
• Hoʻomaopopo ʻoe ʻaʻole e hoʻomohala maʻamau ka moto a kāu keiki a i ʻole ka mākau ʻōlelo
• He mau maʻi ʻē aʻe kāu keiki e pono ai ka lāʻau

Genetic. ʻO ke aʻo ʻana i nā genetic a me ka kānana ʻana i ka wā o ka hāpai ʻana hiki ke kōkua i nā mākua e hoʻomaopopo i nā pilikia a hana i nā hoʻolālā a me nā hoʻoholo.

Pilikanaka. Hiki i nā papahana hānai ke hōʻemi i ke kīnā ʻole e pili ana i ka palekino. ʻO ke kōkua mua i nā hanana e pili ana i ka hoʻomāinoino a me ka ʻilihune e kōkua pū kekahi.

Toxic. ʻO ka pale ʻana i ka hōʻike ʻana i ke kēpau, mercury, a me nā toxins ʻē aʻe e hōʻemi ana i ka pilikia o ke kīnā. ʻO ke aʻo ʻana i nā wahine e pili ana i nā pilikia o ka waiʻona a me nā lāʻau i ka wā hāpai hiki ke kōkua i ka hōʻemi ʻana i ka pilikia.

Nā maʻi maʻi maʻi. Hiki i kekahi mau maʻi ke alakaʻi i ke kīnā ʻole o ka noʻonoʻo. ʻO ka pale ʻana i kēia mau maʻi e hōʻemi ana i ka makaʻi. ʻO kahi laʻana, hiki ke pale ʻia ka maʻi rubella ma o ka lāʻau ʻana. ʻO ka pale ʻana i ka hānai i nā fites popoki i hiki ke kumu i ka toxoplasmosis i ka wā hāpai hāpai e kōkua i ka hōʻemi ʻana i ke kīnā ʻole mai kēia maʻi.

ʻO ka maʻi hoʻomohala ʻikepili; Hoʻoiho noʻonoʻo

ʻAhahui Psychiatric ʻAmelika. Kīnā ʻole o ka noʻonoʻo. Nānā Diagnostic a me Statistic o nā maʻi noʻonoʻo. 5th lā. Arlington, VA: Ka hoʻopuka Psychiatric ʻAmelika; 2013: 33-41.

Shapiro BK, O'Neill ME. Hoʻolālā hoʻolālā a me ke kīnā ʻole o ka ʻike. I: Kliegman RM, St. Geme JW, Blum NJ, Shah SS, Tasker RC, Wilson KM, eds. ʻO Puka Textbook of Pediatrics ʻo Nelson. 21st ed. Piladelapia, PA: Elsevier; 2020: chap 53.